Sanat için, sanatın içinde
Ziraat Bankası, Cumhuriyet döneminin ilk yıllarından itibaren halk ile bütünleşme yönünde ekonomik ve sosyal gelişimi desteklemiş, Cumhuriyetin ilk yıllarındaki türlü yoklukları, olumsuzlukları aşarak hep örnek ve öncü olmuştur. Türkiye’nin ekonomik kalkınmasını gerçekleştiren çalışma programını Ulus Genel Müdürlük Binası’nın inşaatı ile bir mimari anıt içinde toplarken, bir taraftan da ülkemizin kültürel, sanatsal ve sosyal gelişimine katkıda bulunmayı asli görevleri arasına katmaktadır.
Kuruluş yıllarından başlayarak, koleksiyon yapma bilinci içinde sanat eserlerini toplayan Ziraat Bankası, ülkemiz adına gurur duyacağımız bir sanat birikimini bir araya getirmeyi başarmaktadır. Güzel sanatların bütün dallarını kapsamına alan ve kuruluşundan bugüne geçen süreç içinde gelişen akımlar doğrultusunda yapılmış olan sanat eserlerini içeren Ziraat Bankası Koleksiyonu, ülkemizin sanat tarihini belgeleyen niteliğiyle büyük bir önem taşımaktadır.
Sanat, topluma çağdaş ve yaratıcı güç katar.
Ziraat Bankası sanat değerlerini kurum dışına taşıyarak toplumla paylaşmak ve sanatı yaşanır kılmak için 1926’dan beri sanat ve sanatçıya verdiği desteği “Sanat için, sanatın içinde” sloganıyla bütünleştirmiş ve bu amaçla koleksiyonda yer alan sanat eserlerinin farklı zamanlarda sergilenmelerinin yanı sıra, sanat galerilerini de sanatseverlerle buluşturmuştur.
Koleksiyona dönüşümü geniş bir zaman dilimini kapsayan bu eserlerin en eskisi Hadfiela Cubley imzasını taşıyan “Otlak” isimli 1897 tarihli yağlı boya tablodur. 1926 yılında yapılmış olan Mehmet Ruhi Arel’e ait “Çulha” isimli tablo Kütahya Şubesinden getirtilerek Banka Müzesinde sergilenmeye başlanmıştır. Ayrıca, Ankara Genel Müdürlük Binasının merdiven boşluğu için sipariş üzerine yaptırılan Ressam Namık İsmail’e ait “Gazi Mustafa Kemal Çiftçiler Arasında” isimli yağlı boya tablo (450x500 cm) ise 1929 tarihlidir. Binanın şeref holünde yer alan ve Ressam İbrahim Çallı imzasını taşıyan “Harman” isimli tablo ise 450x530 cm ölçüsüyle yine özel olarak yaptırılmış bir başyapıt niteliği taşır.
Ziraat Bankası Koleksiyonu, romantik manzara duyarlığından, izlenimci ve sembolist yorumlara; ekspresyonist yaklaşımlardan, kübizmin izinde gelişen arayışlara, Paris Ekolü’nün soyut hareketine kattığı atılımlardan lekesel soyutlamalar ve geometrik soyut ekspresyonlara, geleneksel kaynaklar ve sosyal gerçeklikler üzerine kurulan kompozisyonlardan, çağcıl atılımlara, modernizm akımlarını izleyen sanatçıların yapıtlarını kapsamına alır.
Osmanlı Ressamlar Birliği Sanatçıları Hoca Ali Rıza (1864-1930), Mehmet Ruhi Arel (1880-1931), Mehmet Ali Laga (1878-1947), Şevket Dağ (1876-1944), Feyhaman Duran (1886-1970), Hikmet Onat (1882-1977), Hayri Çizel (1891-1950), Hasan Vecih Bereketoğlu (1895-1971), Ali Rıza Beyazıt (1883-1964), İbrahim Safi (1889-1983), Eşref Üren (1897-1984), Cemal Tollu (1899-1968), Nurullah Berk (1906-1982), Nuri İyem (1915-2005), Bedri Rahmi Eyüboğlu (1913-1975) gibi usta sanatçıların eserleri Koleksiyonun en değerli başyapıtları arasında sayılır.
Ziraat Bankası Koleksiyonu; Türk Heykel Sanatının soyut döneminin ünlü sanatçısı Kuzgun Acar’ın malzeme, teknik ve tasarım sınırlarını zorlayan soyut kompozisyonlarıyla evrensel heykellerini, Hüseyin Gezer’in soyut geometrik figüratif yorumlarını, Eyüp Öz’ün kadın dünyasını soyutlayan heykellerini, Bihrat Mavitan’ın kabartma-heykel örneklerini ve Remzi Savaş’ın ağırlık ölçülerinin materyalist yapısını vurgulayan madde-heykellerini de içerisinde barındırmaktadır.
Cumhuriyet Dönemi Türk Ressamları ve 1950’den sonra soyut anlayışta, figüratif sanat anlayışında, toplumsal gerçekçi, gerçeküstücü, naif, lekeci anlayışta eser veren ayrıca yeni figürasyon eğiliminde ve pop türünde yapıtları bulunan ve kendi özgün üsluplarında ürün veren yüzlerce sanatçının eserini özenle arşivlemekte, reprodüksiyon, takvim basmakta, kültürümüzün tanıtımında yararlı olabilecek her türlü etkinliği gerçekleştirmekte ve Türk resim-heykel sanatının 300 yıla ulaşan tarihi gelişiminin tanıklığını yapmaktadır.
Ziraat Bankası Sanat Galerileri
İstanbul’da Tünel, Ankara’da Kuğulu ve Çukurambar Sanat Galerilerinde resim/heykel sergileri düzenlenmektedir. Bu sergilerden alınan ve çoğunlukla yağlıboya olmak üzere suluboya, guaj, pastel ve baskı resimlerin yanı sıra seramik ve heykeller ile 2.500’ü aşan eser sayısına ulaşmış bulunan Ziraat Bankası Sanat Koleksiyonu, zenginleşmeye devam etmektedir.
Türkiye’nin İlk Bankacılık Müzesi
Cumhuriyetin hemen her aşamasına bizzat tanık olan Ziraat Bankası’nın köklü geçmişinin sergilendiği Ziraat Bankası Müzesi Türkiye’nin ilk bankacılık müzesidir.
Ziraat Bankası Müzesi, 1929 yılında İtalyan kökenli Mimar Giulio Mongeri tarafından yapılan ve Birinci Ulusal Mimarlık Dönemi yapılarından biri olan Ankara’nın Ulus semtinde bulunan Ziraat Bankası Genel Müdürlük Binası zemin kat Şeref Salonu’nda, 1981 yılında Bankanın birikimini ve deneyimini geleceğe aktarmak amacıyla açılmıştır.
Başlangıcından bugüne Türkiye bankacılık sisteminin ticari, ekonomik, siyasi, kültürel, sanatsal, eğitsel değişimini ve geçmişten bugüne gelişimini gösterme özelliğine sahip olan Ziraat Bankası Müzesi, bu özellikleri içinde barındıran ve bankacılık sisteminde kullanılan pek çok antika objeyi, tarihi bir atmosfer içinde sergilemektedir.
Tarihi binada 2017 yılında başlayan restorasyon çalışmaları sonrasında, zemin kata bodrum katın da dahil edilmesiyle genişletilen Ziraat Bankası Müzesi, modern müzecilik anlayışı doğrultusunda dijital unsurlarla zenginleştirilerek yeni yüzüyle Kasım 2019’da tekrar ziyarete açılmıştır.
