Ziraat Bankası, çevrenin korunmasını sağlayacak ve iklim değişikliğinin olumsuz etkilerini azaltacak yatırım projelerini desteklemeye devam etmektedir. Bu doğrultuda Banka, sürdürülebilirliğin evrensel kabul görmüş ilkelerini iş modeline entegre etmek hedefiyle Çevresel ve Sosyal Etki Yönetimi Politikası oluşturmuştur. Çevresel ve sosyal etki yönetimi esaslarını belirleyen bu politika ile Ziraat Bankası, finansman sağladığı projelerin yüksek çevresel ve sosyal katkı içermesini önceliklendirmektedir.
ZİRAAT BANKASI, İKLİM KRİZİ VE KÜRESEL ISINMA İLE MÜCADELEYE KATKISINI HER YIL DAHA DA ARTIRMAKTADIR. BANKA, KAYNAKLARIN KULLANIMINDA OPTİMAL ETKİNLİK SAĞLANMASINI VE ATIKLARIN AZALTILMASINI ESAS ALAN BİR KURUMSAL YAKLAŞIMLA HAREKET ETMEKTEDİR.
SERA GAZI SALIMLARI
Ziraat Bankası, sera gazı envanteri ile ilgili çalışmalarını 2022 yılı yurt içi şube, Genel Müdürlük ve para grup merkezleri enerji tüketim verilerini/beyanlarını toplayarak tamamlamıştır.
Banka’nın sürdürülebilirlik raporlamasında 2017 öncesi yıllarda elektrik tüketimi faturalar üzerinden ortalama fiyatlar göz önünde bulundurularak hesaplanırken 2017 yılında gerçek tüketimler, 2018 yılından sonra yine ortalama fiyatlar göz önüne alınarak hesaplamalar gerçekleştirilmiştir. 2022 yılında elektrik tüketimlerine ait emisyonların hesaplamasında teorik olarak ödeme tutarları ve ilgili yılın birim elektrik fiyatı dikkate alınmıştır.
Sera gazı emisyonlarının kapsamı için GHG Protokolü Kapsam 1 ve Kapsam 2’de tarif edilen hususlar kullanılmıştır. 2022 yılında belirlenmiş sınırlar içerisinde sera gazı hesaplamaları için IPCC ve Defra referansları ile TIER-1 Metodolojisi, ulusal veri bulunan faaliyet verileri için (elektrik) TIER-2 Metodolojisi uygulanmıştır. Hesaplamalarda kullanılan KIP (Küresel Isınma Potansiyeli) katsayıları için IPCC AR5 değerlendirme raporundan faydalanılmıştır.
Yan sayfadaki grafikte Kapsam 1 ve Kapsam 2 sera gazı emisyonlarının kaynaklarına göre dağılımı görülmektedir. Elektrik kaynaklı emisyonlar %47 (2021 yılı %53,0) ile birinci sırada yer alırken, şirket araçlarından kaynaklanan emisyonlar %26 (2021 yılı %19,5) ile ikinci sırada, doğalgaz tüketiminden kaynaklanan emisyonlar ise %12 (2021 yılında %16,9 - binalarda kullanılan yakıtlar) ile üçüncü sırada yer almaktadır.
2022 yılında elektrik tüketimlerine ait emisyonların hesaplamasında teorik olarak ödeme tutarları ve ilgili yılın birim elektrik fiyatı dikkate alınmıştır.
Ziraat Bankası 2022 yılı Sera Gazı Salımları Dağılımı,
Kapsam 1-2
Ziraat Bankası 2022 karbon ayakizi hesaplamalarında Kapsam 3’te değerlendirilen iş seyahatleri, personel servisleri, atıklar, kuyudan tanka emisyonları ve elektrik iletim dağıtım kategorilerini de hesaplamaya dâhil etmiştir.
Ziraat Bankası Kapsam 3 dâhil 2022 yılı Sera Gazı Salımları Dağılımı
Ziraat Bankası, 2022 yılında Genel Müdürlük, iştirakler ve şubelerinin 50.000 MWh’lik tüketimini yenilenebilir enerji kaynaklarından karşılamış, elektrik tüketiminin neden olduğu karbon ayak izini azaltmaya yönelik önemli bir adım atmıştır.
Ziraat Bankası, sürdürülebilirlik alanında ve yeşil dönüşüme geçiş sürecinde gerçekleştirdiği bu çalışmalarını dünyada en yaygın kullanılan yenilenebilir enerji sertifikası olan I-REC (The International REC Standard) sertifikası ile belgelemiştir. Böylece Banka, 2022 emisyonlarında (2022 I-REC’siz sonuca göre) %19,6 düşüş sağlamıştır.
2022 yılında Ziraat Bankası’nın emisyonları, 2021 yılına göre %5,4 oranında artmıştır. Bu artışın sebepleri arasında, pandeminin etkilerinin oldukça azalması ve 2022 yılı emisyon hesaplarında emisyon kaynaklarının detaylandırılarak hesaplama kapsamının genişletilmesi bulunmaktadır.
Ziraat Bankası, 2022 yılında genel müdürlük, iştirakler ve şubelerinin 50.000 MWh’lik tüketimini yenilenebilir enerji kaynaklarından karşılamıştır.
Doğrudan Sera Gazı Salımları Değişimi
Doğrudan Sera Gazı Salımları (Kapsam 1) |
2021 |
2022 |
% |
||
---|---|---|---|---|---|
Doğrudan Enerji Tüketimi |
Doğrudan Sera Gazı Salımları (tCO2e) |
Doğrudan Enerji Tüketimi |
Doğrudan Sera Gazı Salımları (tCO2e) |
Kapsam 1 değişim |
|
Doğalgaz |
47.698 |
9.662 |
3.424.249,04 |
7.383,82 |
-24 |
Fuel Oil |
339 |
92 |
151.618,54 |
406,14 |
341 |
Motorin |
1.710 |
381 |
1.272.924,53 |
3.474,99 |
812 |
Kömür |
6.936 |
2.175 |
1.611.947,482 |
1.950,4 |
-10 |
Pelet |
301 |
4 |
87.901,31 |
9,65 |
141 |
Dizel |
52.072 |
14.105 |
5.629.916,07 |
15.555,26 |
10 |
Benzin |
222 |
58 |
496.031,68 |
1.164,81 |
1.908 |
Sızıntı Emisyonları |
0 |
7.771 |
395,37 |
762,06 |
-90 |
LPG |
- |
- |
7.785,04 |
23,26 |
- |
Jeneratör Motorin |
- |
- |
395.117,00 |
1.078,64 |
- |
Jeneratör Benzin |
- |
- |
24.302,00 |
55,03 |
- |
Aşağıdaki tabloda görüldüğü üzere Ziraat Bankası’nın enerji dolaylı sera gazı emisyonları 2021 yılına göre %28,24 azalmıştır. Elektrik tüketimi yaklaşık %34 arttığı halde emisyonlardaki azalmanın nedenlerinden biri, 2022 yılında Türkiye elektrik üretiminde fosil yakıt kullanım oranının bir önceki yıla göre azalmasıyla ülke elektrik emisyon faktörünün düşmüş olmasıdır.
Mevcut yılın elektrik tüketiminden kaynaklı emisyonlarının hesaplanmasında kullanılan emisyon faktörü bulunurken, Türkiye elektrik üretiminde kullanılan enerji kaynaklarına dair verilerin bulunduğu bir önceki yıl göz önüne alınmaktadır. İkinci neden ise Banka’da tüketilen elektriğin 50.000 MWh’inin I-REC ile yenilenebilir enerjiden gelmiş olmasıdır. Yenilenebilir enerjiden gelen elektriğin emisyon faktörü sıfırdır.
Ziraat Bankası’nın enerji dolaylı sera gazı emisyonları 2021 yılına göre %28,24 azalmıştır. Elektrik tüketimi yaklaşık %34 arttığı halde emisyonlardaki azalmanın nedenlerinden biri, 2022 yılında Türkiye elektrik üretiminde fosil yakıt kullanım oranının bir önceki yıla göre azalmasıyla ülke elektrik emisyon faktörünün düşmüş olmasıdır.
Ziraat Bankası, sürdürülebilirlik alanında ve yeşil dönüşüme geçiş sürecinde gerçekleştirdiği bu çalışmalarını dünyada en yaygın kullanılan yenilenebilir enerji sertifikası olan I-REC (The International REC Standard) sertifikası ile belgelemiştir.
Dolaylı Sera Gazı Salımları Değişimi
Dolaylı Sera Gazı Salımları (Kapsam 2) |
2021 |
2022 |
% |
||
---|---|---|---|---|---|
Dolaylı Enerji Tüketimi |
Dolaylı Sera Gazı Salımları (tCO2e) |
Dolaylı Enerji Tüketimi |
Dolaylı Sera Gazı Salımları (tCO2e) |
Kapsam 2 değişim |
|
Satın Alınan Elektrik (kWh) |
84.403,363 |
38.564 |
112.890.687,28 |
27.671,90 |
-28,24 |
2022 yılı sera gazı emisyonları hesaplamalarında, Kapsam 3 olarak tabir edilen Diğer Dolaylı Sera Gazı Emisyonları içinde İş Seyahatleri, Personel Servisleri, Atıklar, Kuyudan Tanka Emisyonlar ve Elektrik İletim Dağıtım emisyonları dikkate alınmıştır.
2022 yılı sera gazı envanteri 90.005,4 tCO2e olarak gerçekleşmiştir.
Diğer Dolaylı Sera Gazı Salımları
Dolaylı Sera Gazı Kaynakları | (tCO2e) |
---|---|
İş Seyahatleri |
790,55 |
Personel Servisi |
3.482,95 |
Atıklar |
0,63 |
Atık Nakliye |
0,81 |
WTT |
6.834,40 |
Elektrik T&D |
19.360,09 |
Geçmiş yıllara göre farkı tespit edebilmek için aşağıdaki tabloda sadece Kapsam 1 ve Kapsam 2 emisyonları dâhil edilerek kıyaslama yapılmıştır. 2022 yılında emisyonlar bir önceki yıla göre %5,4 oranında artmıştır. 2022 yılında sera gazı emisyonlarının Ziraat Bankası net faiz gelirine göre yoğunluğu 0,000000741’dir.
Yıllar itibarıyla Ziraat Bankası Sera Gazı Değişimleri
Sera Gazı Salımları (tCO2e) |
Kapsam 1 (tCO2e) |
Kapsam 2 (tCO2e) |
Toplam tCO2e (Kapsam |
Toplam tCO2e İçin Değişiklik % |
Sera Gazı Yoğunluğu (tCO2e/milyon TL Ciro) |
---|---|---|---|---|---|
2022 |
31.864,08 |
27.671,9 |
59.535,9 |
-18,19 |
0,038 |
2021 |
34.335,9 |
38.564,1 |
72.900,0 |
1,35 |
0,053 |
2020 |
32.728,7 |
39.110,4 |
71.437,2 |
-11,89 |
0,076 |
2019 |
33.779,8 |
47.754,3 |
81.534,1 |
7,48 |
0,125 |
2018 |
29.015,4 |
46.841,5 |
75.856,9 |
-13,34 |
0,141 |
2017 |
33.428,6 |
54.234,3 |
87.662,9 |
3,14 |
0,202 |
2016 |
36.478,0 |
48.394,7 |
84.872,7 |
-5,27 |
0,237 |
2015 |
40.441,0 |
49.151,6 |
89.592,6 |
17,31 |
0,296 |
2014 |
36.060,5 |
40.311,2 |
76.371,6 |
- |
0,308 |
Ziraat Bankası’nın 2022 yılı sera gazı envanteri belirsizliği Kapsam 1 ve 2 için %3,74 olarak hesaplanmıştır. Kapsam 3 belirsizlik hesabı ise %5,74’tür. Belirsizlik hesaplamalarında yakıtların belirsizlik oranları, verinin ödeme tutarları ve şubelerin tüketim beyanları üzerinden hesaplanması sebebiyle yüksek alınmıştır. Kapsam 1-2 için bu değer, GHG Protokolü Standardı’nda belirtilen %5 değerinin altında “makul” seviyede değerlendirilmektedir. Kapsam 3 belirsizliği ise %5,74 değeri ile “limitli” seviyededir. İlerleyen yıllarda tüketim verisi üzerinden veri toplama ile belirsizlik oranında ve analizinde önemli iyileşmeler beklenmektedir.
KAPSAM 1-2 BELİRSİZLİK HESABI |
||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Sera Gazı Kaynağı |
Faaliyet |
Birim |
Faaliyet Verisi Belirsizliği (%) |
EF |
Birimi |
Emisyon Faktörü Belirsizliği (%) |
ton, |
Hesaplanmış Emisyon |
Harici Değişken 1 |
Harici Değişken 2 |
||
Sabit Yanma |
Doğalgaz |
2.739,40 |
ton |
3,00 |
2,695 |
ton CO2eq/ton |
5,00 |
7.383,82 |
5,83 |
430,5470224 |
185.370,7385 |
|
Sabit Yanma |
Biyokütle |
87,90 |
ton |
7,00 |
0,110 |
ton CO2eq/ton |
5,00 |
9,65 |
8,60 |
0,829774975 |
0,688526509 |
|
Sabit Yanma Jeneratör |
Motorin |
395.117,00 |
L |
7,00 |
0,003 |
ton CO2eq/L |
5,00 |
1.078,64 |
8,60 |
92,78819526 |
8.609,64918 |
|
Sabit Yanma Jeneratör |
Benzin |
24.302,00 |
L |
7,00 |
0,002 |
ton CO2eq/L |
5,00 |
55,03 |
8,60 |
4,733717794 |
22,40808415 |
|
Sabit Yanma Kömür |
Kömür |
1.611,95 |
Ton |
7,00 |
1,210 |
ton CO2eq/ton |
5,00 |
1.950,40 |
8,60 |
167,7793737 |
28.149,91824 |
|
Sabit Yanma Mutfak Tüpü |
LPG |
7,79 |
Ton |
7,00 |
2,987 |
ton CO2eq/ton |
5,00 |
23,26 |
8,60 |
2,000516557 |
4,002066494 |
|
Sabit Yanma Isıtma Motorin |
Motorin |
1.272.924,53 |
L |
7,00 |
0,003 |
ton CO2eq/L |
5,00 |
3.474,99 |
8,60 |
298,930114 |
89.359,21304 |
|
Sabit Yanma Fuel Oil |
Fuel Oil |
151.618,54 |
L |
7,00 |
0,003 |
ton CO2eq/L |
5,00 |
406,16 |
8,60 |
34,93893908 |
1.220,729464 |
|
Hareketli Yanma On Road |
Motorin |
5.629.916,07 |
L |
7,00 |
0,003 |
ton CO2eq/L |
5,00 |
15.555,26 |
8,60 |
1.338,114329 |
1.790.549,959 |
|
Hareketli Yanma On Road |
Benzin |
496.031,68 |
L |
7,00 |
0,002 |
ton CO2eq/L |
5,00 |
1.164,81 |
8,60 |
100,2010004 |
10.040,24049 |
|
Sızıntı Emisyonları |
Gaz Kaçakları |
395,37 |
kg |
7,00 |
1,922 |
ton CO2eq/kg |
5,00 |
760,02 |
8,60 |
65,37944106 |
4.274,471313 |
|
Sızıntı Emisyonları |
YSC |
2.044,4 |
kg |
7,00 |
0,001 |
5,00 |
5,00 |
2,04 |
8,60 |
0,175865938 |
0,030928828 |
|
Satın Alınan Elektrik |
112.890.687,28 |
kWh |
3,50 |
0,000 |
ton CO2eq/kWh |
5,00 |
27.671,90 |
6,10 |
1.688,893078 |
2.852.359,83 |
Toplam Emisyonlar, ton CO2 eq |
59.535,98 |
|
|
Toplam Belirsizlik |
%3,74 |
KAPSAM 3 BELİRSİZLİK HESABI |
|||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Sera Gazı Kaynağı |
Faaliyet Verisi |
Birim |
Faaliyet Verisi Belirsizliği (%) |
EF |
Birimi |
Emisyon Faktörü Belirsizliği (%) |
ton, CO2e |
Hesaplanmış Emisyon Belirsizliği (%) |
Harici Değişken 1 |
Harici Değişken 2 |
|
Elektrik T&D |
112.890.687,28 |
kWh |
7,00 |
0,00 |
ton CO2eq/kWh |
5,00 |
19.360,09 |
8,60 |
1.665,417686 |
2.773.616,07 |
|
Doğalgaz |
2.739,40 |
ton |
7,00 |
0,43 |
ton CO2eq/ton |
5,00 |
1.190,07 |
8,60 |
102,3740579 |
10.480,44772 |
|
Isıtma Motorin |
1.272.924,53 |
L |
7,00 |
0,00 |
ton CO2eq/L |
5,00 |
800,34 |
8,60 |
68,84772694 |
4.740,009505 |
|
Fuel Oil |
151.618,54 |
L |
7,00 |
0,00 |
ton CO2eq/L |
5,00 |
105,71 |
8,60 |
9,093775649 |
82,69675555 |
|
Jeneratör Motorin |
395.117,00 |
L |
7,00 |
0,00 |
ton CO2eq/L |
5,00 |
248,43 |
8,60 |
21,37040075 |
456,6940281 |
|
Jeneratör Benzin |
24.302,00 |
ton |
7,00 |
0,00 |
ton CO2eq/ton |
5,00 |
14,65 |
8,60 |
1,260238472 |
1,588201006 |
|
LPG |
7,79 |
ton |
7,00 |
0,35 |
|
5,00 |
2,70 |
8,60 |
0,232390207 |
0,054005208 |
|
Kömür |
1.611,95 |
ton |
7,00 |
0,39 |
|
5,00 |
633,72 |
8,60 |
54,51478476 |
2.971,861758 |
|
On Road Motorin |
5.629.916,07 |
L |
7,00 |
0,00 |
|
5,00 |
3.539,75 |
8,60 |
304,5011037 |
92.720,92215 |
|
On Road Benzin |
496.031,68 |
L |
7,00 |
0,00 |
|
5,00 |
299,02 |
8,60 |
25,72291196 |
661,6681995 |
|
Personel Servisi |
34.056.375,59 |
km |
7,00 |
0,00 |
ton CO2eq/km |
5,00 |
3.482,95 |
8,60 |
299,6143035 |
89.768,73084 |
|
İş Seyahatleri |
4.844,769,25 |
km |
7,00 |
0,00 |
ton CO2eq/km |
5,00 |
790,55 |
8,60 |
68,00525534 |
4.624,714754 |
|
Atıklar |
29.400,00 |
kg |
7,00 |
0,00 |
ton CO2eq/kg |
5,00 |
0,63 |
8,60 |
0,053853209 |
0,002900168 |
|
Atıklar Nakliye |
1.539,00 |
km |
7,00 |
0,00 |
ton CO2eq/km |
5,00 |
0,81 |
8,60 |
0,069776214 |
0,00486872 |
Toplam Emisyonlar, ton CO2 eq |
30.469,42 |
||
|
|||
Toplam Belirsizlik |
|
|
%5,67 |
Emisyon Faktörleri
|
Birim |
CO2 |
CH4 |
N2O |
kg CO2e/birim |
---|---|---|---|---|---|
Dizel (hareketli yanma) |
litre |
74,1 |
0,0039 |
0,0039 |
- |
Benzin (hareketli yanma) |
litre |
69,3 |
0,025 |
0,008 |
- |
Doğalgaz |
m3 |
56,1 |
0,001 |
0,0001 |
- |
Fuel oil |
kg |
77,4 |
0,003 |
0,0006 |
- |
Motorin |
litre |
74,1 |
0,003 |
0,0006 |
- |
Kömür (Linyit) |
kg |
101 |
0,01 |
0,0015 |
- |
Pelet (Biyokütle) |
kg |
100 |
0,3 |
0,004 |
- |
LPG |
kg |
63,1 |
0,001 |
0,0001 |
- |
Motorin - Jeneratör |
Litre |
74,1 |
0,003 |
0,0006 |
- |
Benzin - Jeneratör |
Litre |
69,3 |
0,003 |
0,0006 |
- |
Soğutucu gazlar - R134A |
kg |
0,000 |
0,000 |
0,000 |
1.300 |
Soğutucu gazlar - R600 |
kg |
0,000 |
0,000 |
0,000 |
3 |
Soğutucu gazlar - R410A |
kg |
0,000 |
0,000 |
0,000 |
1.924 |
Yangın tüpleri - CO2 |
kg |
1 |
0,000 |
0,000 |
- |
Elektrik (2014 şebeke) |
kWh |
0,49306 |
0,00019 |
0,00121 |
0,494 |
Elektrik (2015 şebeke) |
kWh |
0,55036 |
0,00021 |
0,00139 |
0,552 |
Elektrik (2016 şebeke) |
kWh |
0,48985 |
0,00018 |
0,00131 |
0,491 |
Elektrik (2017 şebeke) |
kWh |
0,51047 |
0,00018 |
0,00147 |
0,512 |
Elektrik (2018 şebeke) |
kWh |
0,50501 |
0,00018 |
0,00142 |
0,507 |
Elektrik (2019 şebeke) |
kWh |
0,51200 |
0,00018 |
0,00156 |
0,514 |
Elektrik (2020 şebeke) |
kWh |
0,47523 |
0,00016 |
0,00157 |
0,477 |
Elektrik (2021 şebeke) |
kWh |
0,45531 |
0,00015 |
0,00143 |
0,457 |
Elektrik (2022 şebeke) |
kWh |
0,44 |
0,000 |
0,000 |
- |
Proje finansmanında çevresel ve sosyal etkilerin gözetimi
Ziraat Bankası, sağladığı finansmanla ülke ekonomisi için katma değer üreten ve istihdamın artmasında önemli rol oynayan havalimanı, otoyol, köprü gibi büyük altyapı projeleri ile yenilenebilir enerji projelerine destek olmaktadır.
Banka, Sorumlu Bankacılık yaklaşımı gereği, proje finansmanı kapsamında değerlendirdiği işlemlerde olası çevresel ve sosyal etkileri de göz önüne almakta, projelerin çevresel ve sosyal standartları karşıladığına ilişkin bilgi ve belgeleri yatırımcılardan talep etmektedir.
Ziraat Bankası’nın dâhil olduğu çok taraflı proje finansmanı işlemlerine bağlı kredi sözleşmelerinde, her bir proje özel olarak değerlendirilerek, çevresel ve sosyal riskleri bertaraf etmek ve/veya etkilerini asgari düzeye indirmek amaçlanmaktadır. Banka bu çerçevede, uluslararası finans kuruluşlarınca da kabul görmüş ve proje danışmanları tarafından önerilmiş çevresel ve sosyal standartlar kapsamındaki taahhütlere uyumu gözetmektedir.
Ziraat Bankası, düzenlediği proje finansmanı sözleşmelerinde, müşterilerin bağlı bulundukları kanun ve mevzuat çerçevesinde çevresel ve sosyal konulara dair beyan ve taahhütler almakta, ayrıca beyan ve taahhütlere uyulmamasını temerrüt hali olarak kabul etmektedir. Bu kapsamdaki müşteri taahhütleri, çevre danışmanları veya yatırımcıdan temin edilen periyodik raporlarla düzenli olarak takip edilmektedir.
Ziraat Bankası, sürdürülebilirliğin evrensel kabul görmüş ilkelerini iş modeline entegre etmek hedefiyle oluşturduğu Çevresel ve Sosyal Etki Yönetimi Politikası ile doğrudan ve dolaylı çevresel ve sosyal etkilerini kontrol etmektedir.
Çevresel ve Sosyal Risk Değerlendirme Modeli
Ziraat Bankası, sürdürülebilirliğin evrensel kabul görmüş ilkelerini iş modeline entegre etmek hedefiyle oluşturduğu Çevresel ve Sosyal Etki Yönetimi Politikası ile doğrudan ve dolaylı çevresel ve sosyal etkilerini kontrol etmektedir. Kredilendirme faaliyetleri kapsamında çevresel ve sosyal etki yönetimi esaslarını belirleyen bu politika ile Banka, finansman sağladığı projelerin yüksek çevresel ve sosyal katkı içermesini önceliklendirmektedir.
Ziraat Bankası, Çevresel ve Sosyal Etki Yönetimi Politikası’nın eki “Finanse Edilmeyen Faaliyetler Listesi”nde yer alan, ulusal mevzuat ve ülkemizin taraf olduğu uluslararası sözleşmelerle yasaklanan/kısıtlama getirilen faaliyetlerin finansmanını, tutar gözetmeksizin, herhangi bir mali, teknik, çevresel ve sosyal etki değerlendirmesine tabi tutmaksızın reddetmektedir.
Banka bu listede bulunmayan ve belirli bir tutarın üzerindeki yeni/kapasite artırımı yatırım projelerini ve kredi talep eden müşterilerini Çevresel ve Sosyal Etki Yönetimi Sistemi kapsamında oluşturulan Çevresel ve Sosyal Risk Değerlendirme Modeli’ne tabi tutmaktadır.
Çevresel ve Sosyal Risk Değerlendirme Modeli kapsamında projeler; yüksek (A), orta (B) ve düşük (C) riskli olarak 3 kategoride sınıflandırılmaktadır.
Kategori A, potansiyel olarak geri dönüşü olmayan veya daha önce karşılaşılmamış, ciddi olumsuz sosyal ve çevresel etkileri olabilecek projelerdir. Kategori B, potansiyel olarak az sayıda, sadece belirli yerde görülebilecek, geniş ölçüde geri dönüşü olmayan ve etkilerini hafifletmek üzere önlemlerin zaten alındığı, sınırlı olumsuz çevresel ve sosyal etkileri olabilecek projelerdir. Kategori C, minimum sosyal veya çevresel etkisi olacak ya da hiç olmayacak projelerdir.
Ziraat Bankası’nın yüksek ve orta risk kategorisindeki projeler için aldığı aksiyonlar ve izleme çalışmaları:
- Yatırımcı, projenin Çevresel Etki Değerlendirme Yönetmeliği (ÇED) kapsamındaki dokümantasyonunu (ÇED Raporu, Proje Tanıtım Dosyası, görüş yazıları, kararlar, vb.) tamamlamalı ve tüm çevresel ve sosyal geçici izinlerini almış olmalıdır.
- Yatırımcı, yatırım süresince ÇED Raporu veya Proje Tanıtım Dosyası’nda belirtildiği ve onaylandığı şekliyle, çevresel ve sosyal önlemlerin başarıyla uygulanmasını sağlayacak ve bu uygulamaların düzenli olarak yürütüldüğünü destekleyici dokümanlarla ortaya koyacaktır.
- Yatırıma dair tüm çevresel ve sosyal hususları takip etmek ve düzenli olarak raporlamak amacıyla, bağımsız bir Çevresel ve Sosyal Danışman/Uzman tarafından, Uluslararası Finans Kurumu’nun (IFC) Performans Standartları’na uygun bir Çevresel ve Sosyal Durum Değerlendirme/Aksiyon ve İzleme Planı hazırlanacaktır.
- Yatırım yılda en az 1 kez bağımsız bir Çevresel ve Sosyal Danışman/Uzman tarafından saha ziyareti yapılarak izlenecektir. Yatırım tamamlandıktan sonra, operasyon döneminde 1 kez saha ziyaret edilerek izleme yapılacak ve yatırım takip edilecektir. Kredi sözleşmesine yatırımcının Aksiyon ve İzleme Planlarına uymasını talep eden sözleşme maddesi koyulacaktır.
- Düşük riskli projelerde potansiyel çevresel-sosyal riskleri bertaraf etmek üzere alınması gereken ilave bir aksiyon bulunmadığından Banka’nın yatırım kredilerinin izlenmesine yönelik usul ve esasları çerçevesinde izleme yapılmaktadır.
- Çevresel ve sosyal risk değerlendirmesi yıllık uygulama sonuçları ve yıllık izleme sonuçları, Banka’nın Sürdürülebilirlik Politikası kapsamında, yıllık çevresel ve sosyal yönetim sistemi değerlendirme toplantısında Kurumsal Yönetim Komitesi’ne sunulmaktadır.
Çevresel ve Sosyal Etki Yönetimi Politikası kapsamında çevresel ve sosyal açıdan 21 adet projenin değerlendirildiği 2022 yılında, Finanse Edilmeyen Faaliyetler (FEF) listesi nedeniyle reddedilen proje bulunmamaktadır.
Söz konusu politika kapsamında 2022 yılı içerisinde değerlendirilen projelerin kategorilerine göre dağılımı aşağıdadır:
Risk Kategorisi
Değerlendirilen Proje Sayısı
Yüksek riskli (A) 7
Orta Riskli (B) 6
Düşük Riskli (C) 8
Değerlendirilen projelerin sektörel dağılımı (Adet)
İmalat 16
Enerji 2
Turizm 3
Çevresel ve Sosyal Etki Yönetimi Politikası ve Finanse Edilmeyen Faaliyetler Listesi için:
https://www.ziraatbank.com.tr/tr/bankamiz/surdurulebilirlik/politikalarimiz/kredilendirme-faaliyetlerinde-cevresel-ve-sosyal-etki-politikasi
Ziraat Bankası, gelecek nesillere daha temiz ve yaşanabilir bir dünyayı miras bırakmak için çevre performansını sürekli geliştirmektedir.
Enerji kaynaklarının verimli kullanımı
Ziraat Bankası, gelecek nesillere daha temiz ve yaşanabilir bir dünyayı miras bırakmak için çevre performansını sürekli geliştirmektedir. Banka bu kapsamda enerji tasarrufu ve enerji kaynaklarının verimli kullanımı konusunda birçok yenilikçi uygulamayı hayata geçirmiştir.
Ziraat Bankası, 2022 yılında ozon tabakasına zararlı olmayan R410A soğutucu gazı kullanan, enerji verimliliği yüksek, Inverter teknolojisine sahip 352 adet klima sisteminin kurulumunu gerçekleştirmiştir.
Banka, ısıtma maliyetini düşürmek ve enerji verimliliğini artırmak amacıyla kurduğu klimaların 62 adedini hem enerji tasarrufu hem de konfor şartlarını maksimize eden yeni nesil VRF sistem standardına uygun olarak tedarik etmiştir. Kurulan sistemlerde toplam 2,34 ton R410A soğutucu gaz kullanılmıştır.
Etkin atık yönetimi çalışmaları
Ziraat Bankası şubelerinde kullanım dışı kalan boş tonerler ve drum üniteleri, üretici firma gözetiminde imha edilmektedir. 2022 yılında toplam 10.620 kg atık ürün akredite olmuş ve sorumlu geri dönüşüm şirketi tarafından imha işlemi gerçekleştirilmiştir.
Banka, toner tasarrufu adına yapılan uygulamada, her karakter için kullanılan nokta sayısı ile optimum nokta sayılarını ayarlamakta ve kullanıcının fark etmesi imkânsız noktaları yazdırmayarak bu sayede %20 toner tasarrufu sağlamaktadır. Bu kapsamda 2022 yapılan tasarruf ile 545.650 kg karbondioksit salımı engellenmiştir.
Ayrıca Banka’nın yazıcı envanteri, çok daha az enerji harcayan ve atık konusunda çevreye zararı minimuma indirilen yeni nesil mürekkep püskürtmeli ürünler ile değiştirilmektedir.
Ziraat Bankası birimleri ve şubelerinde bulunan arızalı BT ekipmanları, Banka servis merkezlerinde toplanarak tamir ve yenileme yapılmak suretiyle tekrar kullanıma kazandırılmaktadır.
Atık BT malzemeleri, sistem kabini ve klima gibi sac ağırlıklı malzemeler, akü ve hurda ATM cihazlarının Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’ndan taşıma ve işleme ruhsatı bulunan şirketlere satışı yapılmaktadır. Böylece, atıkların çevreye zarar vermesinin önüne geçilmekte ve geri dönüşüm yoluyla hammadde olarak değerlendirilmesi sağlanmaktadır. Bu kapsamda 2022 yılında yaklaşık 73 ton atık malzeme geri dönüştürülmüştür.
Kâğıt tasarrufuyla katma değer yaratma
Ziraat Bankası, Sürdürülebilirlik Politikası ile uyumlu bir biçimde, insana ve çevreye saygılı bankacılık prensibi çerçevesinde yürüttüğü faaliyetleriyle katma değer oluşturmaktadır.
Son yıllarda gerek devletlerin gerek kurumların başlıca gündem maddelerinden olan sürdürülebilirlik kavramı çerçevesinde Ziraat Bankası’nın gerçekleştirdiği çalışmaları değerlendirmek amacıyla Sürdürülebilir Bankacılık Süreç Denetimi 2022 yılında denetim planına alınmıştır.
Bu kapsamda; sendikasyon kredisi gereksinimleri doğrultusunda sürdürülebilirlik performans kriterleri (Key Performance Indicator (KPI)), sürdürülebilirlik kavramına dâhil olan çevresel kredi ürünleri, ulusal ve uluslararası otoritelerin sürdürülebilir bankacılık alanındaki strateji ve politikalarına Banka’nın genel uyum seviyesi incelenmiştir.
Ek olarak uygulanmakta olan denetim modeli kapsamında tüm şube raporlarının sistem üzerinden düzenlenmesi sayesinde fiziki belge/rapor gönderimine son verilmiştir. Şube denetimlerinin yanında tüm Genel Müdürlük Birimleri için de denetim raporlarının sistem üzerinden hazırlanması ve takip edilmesi sağlanmıştır.
Ayrıca kullanılmakta olan e-imza ve sanal arşiv uygulaması ile tüm denetim ve inceleme/soruşturma raporları fiziki bir doküman arşivine ihtiyaç duyulmaksızın ana bankacılık yazılımı üzerinde dijital ortamda arşivlenmektedir.
Denetim ve inceleme/soruşturma raporlarının sisteme aktarılması ve sanal arşiv uygulaması sayesinde 32.000 adet A4 kâğıt tasarrufu sağlanmıştır. Banka genelinde 2022 yılı A4 kâğıt tüketimi 248 bin paket olarak gerçekleşmiştir.
Denetim ve inceleme/soruşturma raporlarının sisteme aktarılması ve sanal arşiv uygulaması sayesinde 32.000 adet kâğıt tasarrufu sağlanmıştır.
Ziraat Bankası, Sürdürülebilirlik Politikası ile uyumlu bir biçimde, insana ve çevreye saygılı bankacılık prensibi çerçevesinde yürüttüğü faaliyetleriyle katma değer oluşturmaktadır.
Diğer çevre koruma uygulamaları
Ziraat Bankası, Ataşehir’de konumlu İstanbul Uluslararası Finans Merkezi yerleşkesinde inşa edilecek Ziraat Kuleleri’ni uluslararası çevresel standartlar ışığında tasarlayarak LEED Sertifikası almayı hedeflemektedir.
Banka’nın fiziki hizmet noktalarında yürüttüğü sürekli iyileştirme çalışmalarında; tesisat, elektrik akşamı, teçhizat, mobilya, tefrişat gibi inşaat projelerinde kullanılan malzemeler Ar-Ge kapsamında incelenerek malzemelerin işlevselliği, geri dönüştürülme özellikleri dikkate alınmakta ve çevreye etkisi gözetilerek zararı asgariye indirecek konseptler seçilmektedir. Banka, sürdürülebilirlik konsepti kapsamında 2022 yılında 100 adet hizmet binası tadilatı gerçekleştirmiştir.