1998 yılında uygulanmaya başlanan LEED sertifika sistemi, Amerikan Yeşil Binalar Konseyi (USGBC) tarafından geliştirilmiş bir çevre dostu/yeşil bina sertifikasyon sistemidir. LEED sertifikasyon sistemi güncel standart ve uygulamalara göre sürekli geliştirilmekte, inşa etme biçimimize yenilikçi ve çevreye etkisi düşük yeşil binalar ile katkıda bulunmaya devam etmektedir.
LEED, dünyada en yaygın ve bilinen sertifikasyon sistemi olmasının yanı sıra, LEED kriterlerine göre tasarlanan ve inşa edilen yeşil binaların, verimliliğe öncelik vermesi, işletme maliyetlerini düşürmesi, bina sakinlerinin üretkenliği, konforu, sağlığı ve esenliğini sağlaması gibi faydaları ile şirketlerin ÇSY(ESG) raporlamalarına da yardımcı olmaktadır.
Ziraat Kuleleri Projesi, LEED v2009 sertifika sistemine göre tasarlanarak inşa edilmiştir.
LEED v2009 sertifika sistemi aşağıdaki ana başlıklara göre yeşil bina olarak değerlendirmektedir:
- Sürdürülebilir Arazi
- Su Verimliliği
- Enerji ve Atmosfer
- Malzemeler ve Kaynaklar
- İç Mekan Yaşam Kalitesi
Ziraat Kuleleri Projesi BM Sürdürülebilir Kalkınma Amaçları'nın ilgili SKA'ları ile uyumlu olarak, aşağıdaki yeşil bina kriterleri altında değerlendirilmiş ve uygulanmış olup, LEED v2009 Platinum Sertifikası adaylık sürecini başarıyla tamamlamıştır. İlgili kriterlerden 80 puan üstü puan alan Ziraat Kuleleri Projesi bu sayede platinum sertifika almaya hak kazanmıştır.
1. Sürdürülebilir Arazi ve Ulaşım Olanakları
Arazi içerisinde yeşil alan oranının artırılması, bitkilendirmenin bölgenin iklim ve toprak yapısına uygun çeşitli türlerde yapılarak biyoçeşitliliğin artırılması ile sağlıklı ve ekolojik bir yaşam çevresi oluşturulmuştur. Çatıda ve peyzaj sert zeminlerde açık renkli kaplama malzemeleri tercih edilerek, ısı adası etkisinin azaltılması hedeflenmiştir. Çalışanların açık ve yeşil alanlara erişimi ve aktif olarak kullanması peyzaj tasarımı prensibinde ayrıca etkili olmaktadır. Çalışanlar ve ziyaretçiler için korunaklı bisiklet park yerleri sağlanmıştır. Otopark alanlarında elektrikli araç şarj istasyonu kurularak, elektrikli araç kullanımı teşvik edilmektedir. Yeşil binaların, iyileştirilmiş ışıklandırma, daha iyi hava kalitesi ve yeşil alan kullanımı özellikleri çalışanlarının sağlığında pozitif etki bırakmaktadır. Çalışanlarını huzurlu hissettirecek aynı zamanda sağlıklarını koruyacak, çevreye duyarlı bir bina yaratmaya odaklanılmıştır. Gelecekteki iklim değişikliği riskleriyle başa çıkabilecek sürdürülebilir altyapı sistemlerine ve binalara ihtiyacımız vardır. Sürdürülebilirlik ve net sıfır karbon emisyonu koşullarını yerine getiren binalar inşa etme çabaları, aynı zamanda teknoloji ve inovasyona da yol açacaktır. Söz konusu bu faaliyetler BM Sürdürülebilir Kalkınma Amaçları’ndan 3. ve 9. maddeler olan “Sağlık ve Kaliteli Yaşam” ve “Sanayi, Yenilikçilik ve Altyapı”yı kapsamaktadır.
2. Su Verimliliği
Projede EPA standartlarına uygun, verimli su armatürleri kullanılması ile kullanıcı konforundan ödün vermeden su verimliliği sağlanması düşünülmüştür. Seçilen su armatürleri ve gri suyun rezevuarlarda değerlendirilmesi ile iç mekanda su armatürlerine dayalı su tüketiminde EPAct (Energy Policy Act,1992) standardına kıyasla %45'in üzerinde verimlilik olması hedeflenmektedir. Peyzaj yeşil alanlarında, kültür çimi kullanılmamıştır, bunun yerine az su isteyen bitki türleri ve verimli sulama sistemleri projeye entegre edilmiştir. Ayrıca projede klima drenaj suları toplanarak sulamada kullanılmakta ve böylece sulama ihtiyacının tamamı alternatif su kaynaklarından sağlanabilmektedir. Dünya sera gazı salımının %30'undan fazlası binalardan dolayı oluşmaktadır. Ziraat Kuleleri benimsediği enerji ve su verimliliği ilkeleriyle sera gazı salımını azaltmakta ve iklim değişikliği ile mücadeleye katkı sağlamaktadır. Yeşil bina sertifikasyon araçları aynı zamanda su tüketimini azaltma ihtiyacının, biyolojik çeşitliliğin kıymetinin ve korunmasının öneminin farkındadır. Söz konusu bu faaliyetler BM Sürdürülebilir Kalkınma Amaçları'ndan 13. ve 15. maddeler olan “İklim Eylemi” ve “Karasal Yaşam”a katkı sağlamaktadır.
3. Enerji Verimliliği
Projede ısıtma, soğutma, havalandırma ve aydınlatma tasarımı ve seçimlerinde Amerikan enerji verimliliği standardı (ASHRAE 90.1-2007) gereklilikleri ön planda tutulmuştur. Mekanik sistemlerinin seçimi, cihaz verimlilikleri, bina kabuğu bileşenlerinin ısıl performansı değerlendirilerek olası verimsizlikler tasarım aşamasında belirlenmiş ve bina enerji verimliliğinde optimum çözümler sağlanmıştır. Projede referans binaya göre en az %25 enerji verimliliği sağlanması hedeflenmiştir. Böylece enerji giderlerinde tasarruf sağlanacaktır. Ayrıca işletme esnasında enerji sarfiyatları bina enerji takip sistemi vasıtasıyla gözlemlenerek, olası sorunlar ve verimsizlikler tespit edilebilecektir. Ziraat Kuleleri enerji verimliliği programıyla enerji tüketimini önemli ölçüde azaltacak şekilde projelendirilmiştir. Yeşil binalar fosil yakıtların yanı sıra yenilenebilir enerji kaynaklarını tercih etmektedir. Yenilenebilir enerjinin pozitif yanı karbon salımını azaltıyor olmasıdır. Bu da herkes için erişilebilir, güvenilir, sürdürülebilir ve modern enerjinin teminatı için önem arz etmektedir. Söz konusu bu faaliyetler BM Sürdürülebilir Kalkınma Amaçları'ndan 7. ve 12. maddeler olan “Erişilebilir ve Temiz Enerji”, ve “Sorumlu Üretim ve Tüketim”e katkı sağlamaktadır.
4. Malzeme ve Kaynak Kullanımı
Projede inşaat esnasında çıkan atıklar türlerine göre ayrıştırılarak, geri dönüşüm tesislerine gönderilmiştir. Böylece atık sahasına giden miktarlar önemli ölçüde (en az %75 oranında) azaltılmıştır. Kullanılacak inşaat ve mimari malzemeleri geri dönüştürülmüş içerikli ve yerel malzeme olmasına dikkat edilerek, çevresel ve ekonomik anlamda tercih edilebilir ürünlerin kullanımı teşvik edilmiştir. Bina kullanımı esnasında oluşan geri dönüştürülebilir atıkların ayrı toplanıp, geri dönüşüme gönderilmesine yönelik senaryolar projeye entegre edilmiştir. Sürdürülebilir tüketim ve üretim hedefleri, üreticilerin, malzemelerin ömür boyu değerlendirilmesi yoluyla daha önce atık olarak kabul edilen malzemelerden yeni ürünler oluşturmasını desteklemektedir. Bu sadece düzenli depolama alanına giden atık miktarını azaltmakla kalmaz, aynı zamanda dünyadan daha az ham madde almaktadır. Yeşil binaların yapımında kullanılan malzemeler sürdürülebilirliğin anahtarı konumundadır. Söz konusu bu faaliyetler BM Sürdürülebilir Kalkınma Amaçları'ndan 12. ve 15. maddeler olan “Sorumlu Üretim ve Tüketim” ve “Karasal Yaşam”a katkı sağlamaktadır.
5. İç Ortam Çevre ve Hava Kalitesi
İç mekan hava kalitesinin iyileştirilmesi, çalışanların konforu ve sağlığı açısından LEED kriterlerinde önem verilen ana konulardandır. Buna yönelik, iç mekanlarda taze hava oranlarının artırılması ASHRAE 62.1 standardına uygun olarak belirlenmiş ve böylece çalışanların sağlıklı ve konforlu bir ortamda çalışmaları istenmiştir. Bina tasarımında dikkat edilen konulardan bir diğeri, iç mekanlarda çalışanların günışığından optimum yararlanabileceği iç ortamların oluşturulması ve manzaraya erişimidir. Ayrıca çalışanların güneş ışığı konforsuzluğunu kontrol edebilecekleri güneş kontrol elemanları ve aydınlatma düzeylerini kendi ihtiyaçlarına göre ayarlayabilecekleri aydınlatma armatür kontrollerinin sağlanması ile çalışan memnuniyeti sağlanması ön planda tutulmuştur. İç mekanlarda kullanılan yapı kimyasallarının (boya, astar, yapıştırıcı, macun vb.) içeriğindeki VOC (uçucu organik zararlı bileşik) oranlarının uluslararası limitlere uygun olanları tercih edilmiştir. İstihdam edilen kadın ve erkeklerin insana yakışır, tam ve üretken işlere erişimi sağlanmaktadır. Söz konusu bu faaliyetler BM Sürdürülebilir Kalkınma Amaçları'ndan 3. ve 8 maddeler olan “Sağlıklı Bireyler” ve “İnsana Yakışır İş ve Ekonomik Büyüme”ye katkı sağlamaktadır.
LEED sertifikasına ek olarak Ziraat Kuleleri Projesi Yüksek Binalar ve Kentsel Yaşam Alanı Konseyi tarafından verilen “İnşaatta Mükemmeliyet” ödülünü kazanmıştır.
İnşaatta Mükemmeliyet ödülü “Yüksek yoğunluğu insanileştirmek: İnsanlar, Doğa ve Kentsel Alan” teması çerçevesinde yaratıcı mimari tasarım, inşaatta mükemmellik, inovasyon, sürdürülebilirlik, fonksiyonellik, toplumsal ve çevresel katkı kriterlerini baz alarak ödüllendirme yapmaktadır. Ziraat Kuleleri Projesi bu kriterlerin tamamını karşılayarak dünya genelinde 400’ün üzerinde projeyi geride bırakarak ödülü almaya hak kazanmıştır.
Sonuç olarak, Ziraat Kuleleri Projesi sağlıklı, çevreye duyarlı ve modern bir çalışma alanı oluşturmayı hedefleyerek inşa edilmiş olup bu gayesini de uluslararası ölçekte teyit ettirmiştir.
