Toplam kredilerde negatif büyüme döneminin bitmesinin ardından yükseliş eğilimi belirginleşiyor.
Krediler ve tüketici güveni gibi iç talepteki gidişatı gösteren kalemlerde iyileşme gözleniyor. Bu durum 2019 yılının ikinci yarısında ekonomide beklediğimiz kademeli toparlanma için olumlu bir sinyal veriyor.
2019 yılının ilk çeyreğini yavaş yavaş geride bırakmaya hazırlanıyoruz. Bu çeyrekte öncü göstergelerdeki performansı dikkate aldığımızda, iç talepteki ve yatırımlardaki zayıflığın kısmen sürdüğünü gözlemliyoruz.
Bu dönemde kredilerin 13 haftalık hareketli ortalamasının hızının giderek artan pozitif bir büyüme dönemine girdiğini gözlüyoruz. Kredilerdeki toparlanma görünümü bize iç talepteki yavaşlamanın hız kaybettiğine sinyal veriyor. Bu açıdan en kötünün geride kaldığını ve özellikle yılın ikinci yarısından sonra ekonominin ılımlı bir toparlanma sürecine gireceğini beklemeyi sürdürüyoruz.
Şekil 1: Toplam Kredilerin 13 haftalık Yıllıklandırılmış Hareketli Ortalama yılın
haftaları
Finansal koşulların görece olumlu gidişatıyla kredi faizlerindeki düşüş eğiliminin ise belirginleştiği gözleniyor.
Ticari ve tüketici kredileri faiz oranlarında da gerileme eğilimi belirginleşerek düşüş devam ediyor. Neticede finansal koşulların normalleşmesiyle faizlerdeki düşüşün hız kazandığı ve gerileyen faiz oranlarıyla kredi talebinin toparlandığı görülmekte.
Şekil 2: Kredi faiz oranlarında düşüş devam ediyor.
Bankacılık sektörü kredileri 15 Mart itibarıyla 2.454 milyar TL oldu. Toplam krediler haftalık bazda kur etkisinden arındırılmış olarak %0,7'lik artış kaydetti. Kredilerin yıllık bazda değişimi ise %0,2 artış şeklinde gerçekleşti. Toplam kredilerin kur etkisinden arındırılmış yıllık değişim oranı, son yirmi dokuz haftada %10 seviyesinin altında seyrediyor.
Kredilerin sektörlerini incelediğimizde;
•Haftalık bazda kur etkisinden arındırılmış olarak tüketici, taşıt ve konut kredilerinde sırasıyla -%0,2, -%0,2 ve -%0,1'lik azalış olurken, kurumsal ve ticari kredilerde sırasıyla %1,2 ve %1,8'lik artış kaydedildiği gözleniyor.
•Yıllık bazda ise taşıt, ticari ve konut kredilerinde sırasıyla -%12,8, -%1,2 ve -%5,0 oranlarında azalış olurken, tüketici kredilerinde %1,0'lik artış kaydedildi. Özellikle, taşıt kredilerindeki yıllık değişimin son 25 haftadır negatif değer aldığı ve gerileme hızının arttığı görülmektedir.
Kaynak: TCMB, Ziraat
Kaynak: BDDK, Ziraat Kaynak: BDDK, TCMB, Ziraat
Kaynak: BDDK, Ziraat Kaynak: BDDK, TÜİK, ODD, Ziraat
Kaynak: BDDK, Ziraat Kaynak: BDDK, TÜİK, Ziraat
Kaynak: BDDK, Ziraat Kaynak: BDDK, Ziraat
Karşılıksız çek adedinin, ibraz edilen çek adedine oranının şubat ayında %4,13 ile ocak ayındaki %4,45 seviyesinden bir miktar gerilediği gözlenmekte.
Kaynak: TCMB, Ziraat