Ekim ayı TCMB Piyasa Katılımcıları Anketi'nde katılımcılar yıl sonu enflasyon beklentilerini ve kur tahminlerini artırmaya devam etmekte. Bu yıla ilişkin büyüme tahminlerinde bu ay da belirgin artış görülmekte. Gelecek sene büyüme tahmini de sene sonu büyüme beklentisinin artmasıyla oluşacak bazın etkisiyle kısmi aşağı yönlü revize edildi. Sene sonu için cari açık tahmini de aşağı yönlü revize edilmeye devam edilmekte.
Orta ve uzun vadeli enflasyon beklentileri artmaya devam etmekte. TCMB para politikası duruşunda talep unsurlarını, çekirdek enflasyon gelişmelerini ve arz şoklarının yarattığı etkilerin ayrıştırılmasına yönelik analizleri dikkate alarak değişikliğe gitmiş ve politika faizinde indirim yapılmasına karar vermişti. Bu ay bunu dikkate alan katılımcılar, TCMB'nin faiz indirimine devam edeceğini düşünmekte. Medyan tahmine baktığımızda 50 baz puan indirim beklenmekte. Bazı katılımcılar ise bu ay 100 baz puan indirim olabileceğini öngörmekte.
Cari açık beklentileri ise düşmeye devam etmekte. Cari açık beklentilerinin iyileşmesinin sebepleri olarak, ağustos ayında cari fazla verilmesi, geçmişe yönelik olumlu revizeler, ihracattaki güçlü performansın devam etmesi (eylül ayında rekor ihracat rakamı gördük), altın ithalatının geçtiğimiz seneye göre oldukça düşük kalması ve hizmet gelirlerindeki artışın devam etmesi sayılabilir, eylül ayında ihracattaki artışa rağmen ithalatta kısmi artış görmemiz olumlu bir faktör fakat, enerji fiyatlarının tekrar yükselme eğilimine girmesi ve emtia fiyatlarındaki yüksek seyir cari açık beklentilerindeki düşüşü sınırlandırmakta. Son açıklanan DHMİ verileri hizmet gelirlerinin cari dengeyi desteklemeye devam edeceğini göstermekte. Dış hat yolcu sayısında eylül ayında aylık bazda düşüş görsek de yıllık bazda geçtiğimiz seneye göre artışın devam etmesi ile net hizmet gelirlerinde kümülatif artış devam edecektir.
Anket katılımcılarının ekim, kasım ve aralık aylarına ilişkin enflasyon beklentilerine baktığımızda bu ay itibarıyla enflasyonda düşüşün başlayabileceğini değerlendirdiklerini görüyoruz. Enflasyonun ekim ayında aylık %1,94 artması ve yıllık enflasyonun %19,58'dan %19,36'ya sınırlı düşmesi beklenmekte. Kasımda ise baz etkisinin devreye girmesiyle %19,36'dan %18,05'e belirgin şekilde düşmesi beklenmekte. Geçen sene kasım ayında aylık bazda TÜFE %2,3 artmıştı. Geçen ayla kıyaslandığında hizmet sektöründeki KDV indiriminin uzatılmaması, ÜFE TÜFE arasındaki fark, döviz kuru gelişmeleri ve gelişmiş ülke merkez bankalarının da sıkılaştırıcı adımlar atması nedeniyle enflasyon beklentilerinin yükseldiğini görmekteyiz. Bu faktörler kasımda devreye girecek baz etkisini sınırlandırmakta.
Gelecek haftaki PPK toplantısında TCMB'nin politika faizi indirimine devam etmesi beklenmekte gelecek 3 ay içerisinde de indirim beklentileri artmakta.
Kur beklentileri ise yukarı yönlü güncellendi. Cari ay sonu kur beklentisi 8,49'dan 9,04'e yükselirken, yıl sonu kur beklentisi 8,92'den 9,22'ye revize edilmekte. Özellikle Fed'in varlık alım azaltımına yönelik sinyali ve gelişmiş ülke merkez bankalarının sıkılaştırıcı adımlar atması sonrası portföy akımları kanalı ile döviz kurları baskı altında kalabilir.
Ekim ayı anketinde bu yıla ilişkin büyüme beklentisi %8,23'ten %8,93'e güncellendi, büyüme beklentileri artmaya devam etmekte. Gelecek yıl büyüme tahmini ise artan bazın etkisiyle %4,2'den %4,15'e hafif geriledi. Üretim tarafına baktığımızda özellikle son sanayi üretimi verisi tekrar aylık artış gösterdi, güven endekslerinde de artış gördük. Dış talep güçlü seyretmekte, ihracat tarafındaki olumlu seyir de üretimi desteklemekte. Tüketim tarafında ise perakende satışlar verisi ve kredi kartı harcama istatistikleri iç talepte belirgin yavaşlamaya işaret etmemekte. Aşılama oranının artması da bu dönem turizm tarafını destekledi bu açıdan büyüme tarafında güncel OVP'de de yıl sonu büyüme beklentisi olan %9'un üzerinde bir büyüme mümkün gözükmekte Ayrıca dikkat çekici olarak son yayınlanan IMF, Küresel Ekonomik Görünüm Raporunda Türkiye için büyüme bu yıla ilişkin beklentisini %9 olarak açıkladı.
Büyüme beklentisindeki yukarı yönlü revizyona karşın yıl sonu cari açık beklentisinde düşüş devam etmekte. Yıl sonu cari açık beklentisi 22,4 milyar USD'den 21,3 milyar USD'ye çekilmekte. Beklenen cari açığı, OVP'deki 2021 yıl sonu GSYH tahminine böldüğümüzde ise cari açık/GSYH oranı yaklaşık %2,7 seviyelerine denk gelmekte. 2020 yılını 35 milyar USD civarında bir cari açıkla ve GSYH'a oranını ise %4,9 ile sonlandırmıştık, dolayısıyla 2020 yıl sonuna göre cari açık beklentilerinde daralma öngörüsü sürmekte. Son yayınlanan OVP'de yıl sonu cari açık/GSYH beklentisi %2,6.
Orta ve uzun vadede enflasyonist beklentiler artmakta.
Bilgi Notu: TCMB Piyasa Katılımcıları Anketi Nedir?
Ekim ayı TCMB Piyasa Katılımcıları Anketi, reel sektör ve finansal sektör temsilcileri ile profesyonellerden oluşan 52 katılımcı tarafından yanıtlanmış ve sonuçlar katılımcıların yanıtları toplulaştırılarak değerlendirilmiştir.