Yurtiçi yerleşikler, 22 Mart haftasında yaklaşık USD 3,5 milyar döviz alımı gerçekleştirdi. Yurtiçi yerleşiklerin toplam döviz mevduatı da yeni bir rekor seviyeye yükseldi.
Gerçek kişiler 24 haftadır dövizde alım yönlü hareket ederek toplamda USD 17,2 milyar alım gerçekleştirmiş durumdalar.
Yurtiçi yerleşiklerin toplam döviz mevduatı, 15-22 Mart tarihleri arasında, USD 3,46 milyar artarak USD 179,3 milyar seviyesine yükseldi. Bu kapsamda, bir önceki haftada gözlenen USD 4,02 milyarlık artışın ardından, 22 Mart haftasında döviz talebinin kısmen yavaşladığı görülmekte. Özellikle, bir önceki haftada gözlenen söz konusu USD 4,02 milyar tutarındaki artış, Nisan 2017'den (USD 4,56 milyar) bu yana en yüksek haftalık artış olmuştu.
Söz konusu haftada gerçek kişiler, yaklaşık USD 1,29 milyar, tüzel kişiler ise yaklaşık USD 2,17 milyar tutarında döviz alımı gerçekleştirdi.
Yurtiçi yerleşiklerin toplam döviz mevduatında, verinin paylaşıldığı Aralık 2012'den bu yana maksimum seviyeyi geçen hafta USD 175,8 milyar ile görmüştük. Bu kapsamda, yurtiçi yerleşiklerin toplam döviz mevduatında 22 Mart haftasında da USD 179,3 milyar ile yeni bir rekor kırılmış oldu.
Gerçek kişiler ardı ardına 24 haftadır döviz mevduatını artırmakta. Bu süreçte gerçek kişiler toplam USD 17,2 milyarlık döviz alımı gerçekleştirdi.
Tüzel kişilerin ise, son 11 haftadır dövizde alım yönlü hareket ettiği gözlenmekte. Tüzel kişilerin, 22 Mart haftasında gerçekleştirdikleri USD 2,17 milyarlık döviz alımıyla birlikte son iki haftada ise toplamda USD 4,54 milyarlık döviz alımı yaptığı görülmekte.
Şekil 1. Gerçek Kişilerin Mevduatının Haftalık Değişimleri (USD Milyar)
Özellikle, geçen hafta döviz mevduat hesaplarına ilişkin kesinti/stopaj oranının yükseltilmesiyle, önümüzdeki dönemde mevduat sahiplerinin, döviz mevduat yerine, TL cinsi mevduata kısmi yönelmesi beklenebilir. Ayrıca TCMB'nin son günlerde TL'nin istikrarı için atmış olduğu proaktif önlemlerin olumlu yöndeki etkileriyle ve enflasyondaki düşüşün önümüzdeki aylarda belirginleşmesiyle, TL mevduatlara yönelimin belirginleşmesi beklenebilir.
Şekil 2. Toplam mevduat içerisinde DTH'ın payı %50'nin üzerinde Şekil 3: Tüzel Kişilerin Döviz Mevduatının Haftalık Değişimleri (USD Milyar)
Hane halkı DTH ları yaklaşık USD 1,29 milyar arttı ve USD 107 milyar seviyesine yükseldi. Gerçek kişilerin, son 24 haftada dövizde alım yönlü tercihlerini koruduğu gözlenmekte.
Reel Sektör DTH ları ise USD 2,17 milyar arttı ve USD 72,3 milyara yükseldi. Böylece, reel sektörün son 11 haftalık dönemde toplam USD 9,1 milyarlık döviz alımı yaptığı görülmekte.
Altın tarafında ise son 4 haftalık dönemde alış yönlü işlemlerle yaklaşık USD 509 milyon tutarında artış görülmekte. Bu kapsamda, altın tarafında 1 Mart haftasında USD 186 milyonluk alımın, 8 Mart haftasında USD 54 milyonluk alımın ve 15 Mart haftasında USD 21 milyonluk alımın ardından, 22 Mart haftasında ise USD 247 milyonluk alımın gerçekleştiği ve 22 Mart haftasında gerçek kişilerin USD 224 milyonluk alım yaptığı, tüzel kişilerin ise USD 23 milyonluk alım yaptığı görülmekte.
Geçtiğimiz yılın sonuna göre (28 Aralık) incelediğimizde, yurtiçi yerleşiklerin toplam DTH'ı USD 18,3 milyar artmış durumda.
•Yılbaşından bu yana hanehalkı DTH ı USD 10,5 milyar artmış durumda. Özellikle, hanehalkının son 24 haftada dövizde alım yönlü hareket ettiği ve bu dönemde hanehalkı DTH ının toplam USD 17,2 milyar arttığı gözlenmekte.
•Yılbaşından bu yana tüzel kişiler DTH ını USD 7,8 milyar artırmış görünüyor. Tüzel kişilerin, son on bir haftada ise alım yönlü işlemlerle döviz DTH ını yaklaşık USD 9,1 milyar artırdığı görülmekte.
Dolar DTH'ların, toplam DTH içerisindeki payı %53 seviyesinde; Euro DTH'ların (Dolar Karşılığı) payı ise %35'lerde.
Tablo 1: Toplam Döviz Mevduatının Kırılımları
Kaynak: TCMB, Ziraat
Şekil 4: Gerçek Kişilerin Döviz Mevduatının Haftalık Değişimleri (USD Milyar) Şekil 5:Toplam DTH'ın Dağılımı
Kaynak: TCMB, Ziraat Kaynak: TCMB, Ziraat
Merkez Bankası'nın döviz rezervlerine bakıldığında ise, 22 Mart haftasında bir önceki haftaya göre yaklaşık USD 2,06 milyar azalarak USD 94,4 milyardan USD 92,4 milyar seviyesine gerilediği gözlenmekte.
Brüt döviz rezervleri, ilgili haftada bir önceki haftaya göre yaklaşık USD 2,39 milyarlık azalışla USD 73,78 milyar seviyesinden USD 71,40 milyar seviyesine gerilerken, altın rezervleri ise ilgili haftada yaklaşık USD 331 milyonluk artışla USD 20,66 milyar seviyesinden USD 20,99 milyar seviyesine yükselmiştir.
TCMB Başkanı Sayın Murat Çetinkaya ise, bugün gerçekleştirdiği açıklamada, rezervlerde dönemsel etkenlerle dalgalanmalar gözlense de orta vadede istikrarlı bir artış trendinin söz konusu olduğunu belirterek, son bir hafta içinde toplam rezervlerin tüm kalemlerde gözlenen 4,3 milyar dolar artışla 27 Mart itibarıyla 96,7 milyar dolar seviyesine ulaştığını ve net rezervlerin ise aynı dönemde 2,4 milyar dolar artışla yaklaşık 28,6 milyar dolar olduğunu ifade etti. Çetinkaya, ayrıca TCMB'nin, rezervlerini güçlendirme politikasına kararlılıkla devam ettiğini de sözlerine ekledi.
Toplam DTH içerisinde gerçek kişilerin payının, yılın başından bu yana %60 seviyesinin üzerindeki seyrinin 22 Mart haftası itibarıyla sonlandığı görülmekte. Söz konusu pay, 4 Ocak haftasında %60,48 seviyesinde iken, 8 Mart haftasında %60,59 seviyesine kadar yükselmişti. DTH içerisinde gerçek kişilerin payı, 22 Mart haftasında ise %59,70 seviyesinde gerçekleşerek 11 haftalık aranın ardından %60 seviyesinin altına sarktı. Tüzel kişilerin, toplam DTH içerisindeki payı ise aynı dönemde %40 seviyesinin altındaki seyrini sürdürürken, 22 Mart haftası itibarıyla %40,30 seviyesinde gerçekleşerek 11 haftalık dönemin ardından yeniden %40 seviyesinin üzerine çıktı.
Şekil 6: Gerçek Kişiler ve Tüzel Kişilerin, Toplam Döviz Tevdiat Hesaplarındaki Paylarının Gelişimi (%)
Kaynak: TCMB, Ziraat
