Yurtiçi yerleşikler, 5 Nisan haftasında yaklaşık USD 51 milyon döviz satışı gerçekleştirdi.
Gerçek kişiler 25 haftadır dövizde alım yönlü hareketin ardından, 5 Nisan haftasında satış tarafına geçmiş durumdalar, tüzel kişiler ise dövizde alıma devam etmekte.
Merkez Bankası'nın toplam döviz rezervlerinin ise haftalık bazda yaklaşık USD 1,07 milyar artarak USD 97,3 milyara yükseldiği gözlenmekte.
Yurtiçi yerleşiklerin toplam döviz mevduatı, 29 Mart-5 Nisan tarihleri arasında, USD 51 milyon azalarak USD 181,87 milyar seviyesine geriledi. Bu kapsamda, yurtiçi yerleşiklerin en son 4 Ocak haftasındaki döviz satışının (USD 1,16 milyarlık döviz satışı) ardından, 12 haftalık aradan sonra yeniden USD 51 milyonluk satışla dövizde satış tarafına geçtikleri görülmekte.
Söz konusu 5 Nisan haftasında gerçek kişiler yaklaşık USD 121 milyon döviz satışı gerçekleştirdi. Tüzel kişiler ise yaklaşık USD 70 milyon tutarında döviz alımı gerçekleştirerek dövizde alım yönlü hareketine devam etti.
Yurtiçi yerleşiklerin toplam döviz mevduatında, verinin paylaşıldığı Aralık 2012'den bu yana maksimum seviyeyi geçen hafta USD 181,93 milyar ile görmüştük. Bu kapsamda, yurtiçi yerleşiklerin toplam döviz mevduatında 5 Nisan haftasında USD 181,87 milyara hafif düşüş yaşanmasıyla geçen haftaki rekor seviyeden gerileme olduğu gözlenmekte.
Şekil 1. Gerçek Kişilerin Mevduatının Haftalık Değişimleri (USD Milyar)
Merkez Bankası'nın döviz rezervlerine bakıldığında ise, 5 Nisan haftasında bir önceki haftaya göre yaklaşık USD 1,07 milyar artarak USD 96,2 milyardan USD 97,3 milyar seviyesine yükseldiği gözlenmekte.
Brüt döviz rezervleri, ilgili haftada bir önceki haftaya göre yaklaşık USD 1,27 milyarlık artışla USD 75,41 milyar seviyesinden USD 76,68 milyar seviyesine yükselirken, altın rezervleri ise ilgili haftada yaklaşık USD 207 milyonluk azalışla USD 20,83 milyar seviyesinden USD 20,63 milyar seviyesine gerilemiştir.
Özellikle TCMB'nin, son dönemde TL'deki sert dalgalanmaları ve değer kayıplarını sınırlandırmak amacıyla uygulamaya koyduğu iki adımın, rezervlerin artışında etkili olduğu görülmekte. TCMB'nin, TL depo karşılığı döviz depo ihalelerine ara vermesi ve döviz karşılığı TL swap piyasasında vadesi gelmemiş toplam swap satışı sınırını kademeli olarak %10'dan %40 seviyesine çıkarması kısa vadede rezervleri destekleyen önemli gelişmeler olmakta.
Şekil 2. Toplam mevduat içerisinde DTH'ın payı %50'nin üzerinde Şekil 3: Tüzel Kişilerin Döviz Mevduatının Haftalık Değişimleri (USD Milyar)
• Hane halkı DTH ları yaklaşık USD 121 milyon azaldı ve USD 109,1 milyar seviyesine geriledi. Gerçek kişilerin, önceki haftaya kadar olan son 25 haftada USD 19,5 milyarlık döviz alımıyla dövizde talep yönlü tercihlerini korumasının ardından, 5 Nisan haftası itibarıyla satışa geçtiği gözlenmekte.
• Reel Sektör DTH ları ise USD 70 milyon artış gösterdi ve USD 72,7 milyara yükseldi. Böylece, reel sektörün son 13 haftalık dönemde toplam USD 9,6 milyarlık döviz alımı yaptığı görülmekte.
Altın tarafında ise önceki haftaya kadar olan son 5 haftalık dönemde alış yönlü işlemlerle yaklaşık USD 708 milyon tutarında artış görülmesinin ardından, 5 Nisan haftası itibarıyla satış tarafına geçildiği (USD 66 milyonluk satış) gözlenmekte. 5 Nisan haftasında gerçek kişilerin USD 56 milyonluk satış yaptığı, tüzel kişilerin ise USD 10 milyonluk satış yaptığı görülmekte.
Geçtiğimiz yılın sonuna göre (28 Aralık) incelediğimizde, yurtiçi yerleşiklerin toplam DTH'ı USD 20,9 milyar artmış durumda.
•Yılbaşından bu yana hanehalkı DTH ı USD 12,6 milyar artmış durumda. Özellikle, hanehalkının önceki haftaya kadar olan son 25 haftada dövizde alım yönlü hareket ettiği ve bu dönemde hanehalkı DTH ının toplam USD 19,5 milyar arttığı ve 5 Nisan itibarıyla ise dövizde satışa (USD 121 milyon satış) geçtiği gözlenmekte.
•Yılbaşından bu yana tüzel kişiler DTH ını USD 8,3 milyar artırmış görünüyor. Tüzel kişilerin, son on üç haftada ise alım yönlü işlemlerle döviz DTH ını yaklaşık USD 9,6 milyar artırdığı görülmekte.
Dolar DTH'ların, toplam DTH içerisindeki payı %54 seviyesinde; Euro DTH'ların (Dolar Karşılığı) payı ise %34'lerde.
Tablo 1: Toplam Döviz Mevduatının Kırılımları
Kaynak: TCMB, Ziraat
Şekil 4: Gerçek Kişilerin Döviz Mevduatının Haftalık Değişimleri (USD Milyar) Şekil 5:Toplam DTH'ın Dağılımı
Kaynak: TCMB, Ziraat Kaynak: TCMB, Ziraat
Toplam DTH içerisinde gerçek kişilerin payının, yılın başından bu yana %60 seviyesinin üzerindeki seyrine 29 Mart haftası itibarıyla %60,1 ile yeniden döndüğü görülmüştü. Söz konusu pay, 4 Ocak haftasında %60,48 seviyesinde iken, 8 Mart haftasında %60,59 seviyesine kadar yükselmişti. DTH içerisinde gerçek kişilerin payı, 22 Mart haftasında ise %59,70 seviyesinde gerçekleşerek 11 haftalık aranın ardından %60 seviyesinin altına sarkmıştı. Söz konusu gerçek kişilerin payı, 5 Nisan haftasında da %60 gerçekleşerek %60 seviyesi civarındaki seyrini sürdürmekte. Tüzel kişilerin, toplam DTH içerisindeki payı ise aynı dönemde %40 seviyesinin altındaki seyrini sürdürürken, 22 Mart haftası itibarıyla %40,30 seviyesinde gerçekleşerek 11 haftalık dönemin ardından yeniden %40 seviyesinin üzerine çıkmıştı, 29 Mart haftasında ise %39,9 ile yeniden %40 seviyesinin altına sarkmıştı. Tüzel kişilerin payının, 5 Nisan haftasında ise yeniden %40 seviyesine yükseldiği gözlenmekte.
Şekil 6: Gerçek Kişiler ve Tüzel Kişilerin, Toplam Döviz Tevdiat Hesaplarındaki Paylarının Gelişimi (%)
Kaynak: TCMB, Ziraat