Yurtiçi yerleşikler, 29 Mart haftasında yaklaşık USD 2,6 milyar döviz alımı gerçekleştirdi. Yurtiçi yerleşiklerin toplam döviz mevduatı da yeni bir rekor seviyeye yükseldi.
Gerçek kişiler 25 haftadır dövizde alım yönlü hareket ederek toplamda USD 19,5 milyar alım gerçekleştirmiş durumdalar.
Merkez Bankası'nın toplam döviz rezervlerinin ise haftalık bazda yaklaşık USD 3,86 milyar artarak USD 96,2 milyara yükseldiği gözlenmekte.
Yurtiçi yerleşiklerin toplam döviz mevduatı, 22-29 Mart tarihleri arasında, USD 2,65 milyar artarak USD 181,9 milyar seviyesine yükseldi. Bu kapsamda, 15 Mart haftasındaki USD 4,02 milyarlık ve 22 Mart haftasındaki USD 3,46 milyarlık artışın ardından, 29 Mart haftasında USD 2,65 milyarlık artışla döviz talebinin sürdüğü ancak kısmen yavaşladığı görülmekte.
Söz konusu 29 Mart haftasında gerçek kişiler yaklaşık USD 2,23 milyar, tüzel kişiler ise yaklaşık USD 420 milyon tutarında döviz alımı gerçekleştirdi.
Yurtiçi yerleşiklerin toplam döviz mevduatında, verinin paylaşıldığı Aralık 2012'den bu yana maksimum seviyeyi geçen hafta USD 179,3 milyar ile görmüştük. Bu kapsamda, yurtiçi yerleşiklerin toplam döviz mevduatında 29 Mart haftasında da USD 181,9 milyar ile yeni bir rekor kırılmış oldu.
Şekil 1. Gerçek Kişilerin Mevduatının Haftalık Değişimleri (USD Milyar)
Merkez Bankası'nın döviz rezervlerine bakıldığında ise, 29 Mart haftasında bir önceki haftaya göre yaklaşık USD 3,86 milyar artarak USD 92,4 milyardan USD 96,2 milyar seviyesine yükseldiği gözlenmekte.
Brüt döviz rezervleri, ilgili haftada bir önceki haftaya göre yaklaşık USD 4,01 milyarlık artışla USD 71,40 milyar seviyesinden USD 75,41 milyar seviyesine yükselirken, altın rezervleri ise ilgili haftada yaklaşık USD 154 milyonluk azalışla USD 20,99 milyar seviyesinden USD 20,83 milyar seviyesine gerilemiştir.
TCMB'nin net uluslararası rezervleri ise 29 Mart haftasında bir önceki haftaya göre USD 3,6 milyarlık artışla USD 29,7 milyara yükseldi. Özellikle TCMB'nin, son dönemde TL'deki sert dalgalanmaları ve değer kayıplarını sınırlandırmak amacıyla uygulamaya koyduğu iki adımın, rezervlerin artışında etkili olduğu görülmekte. TCMB'nin, TL depo karşılığı döviz depo ihalelerine ara vermesi ve döviz karşılığı TL swap piyasasında vadesi gelmemiş toplam swap satışı sınırını kademeli olarak %10'dan bugün itibarıyla %40 seviyesine çıkarması kısa vadede rezervleri destekleyen önemli gelişmeler oldu.
Şekil 2. Toplam mevduat içerisinde DTH'ın payı %50'nin üzerinde Şekil 3: Tüzel Kişilerin Döviz Mevduatının Haftalık Değişimleri (USD Milyar)
• Hane halkı DTH ları yaklaşık USD 2,23 milyar arttı ve USD 109,3 milyar seviyesine yükseldi. Gerçek kişilerin, son 25 haftada dövizde alım yönlü tercihlerini koruduğu gözlenmekte. Bu süreçte gerçek kişiler toplam USD 19,5 milyarlık döviz alımı gerçekleştirdi.
• Reel Sektör DTH ları ise USD 420 milyon arttı ve USD 72,7 milyara yükseldi. Böylece, reel sektörün son 12 haftalık dönemde toplam USD 9,5 milyarlık döviz alımı yaptığı görülmekte.
Altın tarafında ise son 5 haftalık dönemde alış yönlü işlemlerle yaklaşık USD 708 milyon tutarında artış görülmekte. Bu kapsamda, altın tarafında 1 Mart haftasında USD 186 milyonluk alımın, 8 Mart haftasında USD 54 milyonluk alımın, 15 Mart haftasında USD 21 milyonluk alımın ve 22 Mart haftasında USD 247 milyonluk ardından, 29 Mart haftasında ise USD 200 milyonluk alımın gerçekleştiği ve 29 Mart haftasında gerçek kişilerin USD 169 milyonluk alım yaptığı, tüzel kişilerin ise USD 31 milyonluk alım yaptığı görülmekte.
Geçtiğimiz yılın sonuna göre (28 Aralık) incelediğimizde, yurtiçi yerleşiklerin toplam DTH'ı USD 20,9 milyar artmış durumda.
•Yılbaşından bu yana hanehalkı DTH ı USD 12,7 milyar artmış durumda. Özellikle, hanehalkının son 25 haftada dövizde alım yönlü hareket ettiği ve bu dönemde hanehalkı DTH ının toplam USD 19,5 milyar arttığı gözlenmekte.
•Yılbaşından bu yana tüzel kişiler DTH ını USD 8,2 milyar artırmış görünüyor. Tüzel kişilerin, son on iki haftada ise alım yönlü işlemlerle döviz DTH ını yaklaşık USD 9,5 milyar artırdığı görülmekte.
Dolar DTH'ların, toplam DTH içerisindeki payı %54 seviyesinde; Euro DTH'ların (Dolar Karşılığı) payı ise %34'lerde.
Tablo 1: Toplam Döviz Mevduatının Kırılımları
Kaynak: TCMB, Ziraat
Şekil 4: Gerçek Kişilerin Döviz Mevduatının Haftalık Değişimleri (USD Milyar) Şekil 5:Toplam DTH'ın Dağılımı
Kaynak: TCMB, Ziraat Kaynak: TCMB, Ziraat
Toplam DTH içerisinde gerçek kişilerin payının, yılın başından bu yana %60 seviyesinin üzerindeki seyrine 29 Mart haftası itibarıyla %60,1 ile yeniden döndüğü görülmekte. Söz konusu pay, 4 Ocak haftasında %60,48 seviyesinde iken, 8 Mart haftasında %60,59 seviyesine kadar yükselmişti. DTH içerisinde gerçek kişilerin payı, 22 Mart haftasında ise %59,70 seviyesinde gerçekleşerek 11 haftalık aranın ardından %60 seviyesinin altına sarkmıştı. Tüzel kişilerin, toplam DTH içerisindeki payı ise aynı dönemde %40 seviyesinin altındaki seyrini sürdürürken, 22 Mart haftası itibarıyla %40,30 seviyesinde gerçekleşerek 11 haftalık dönemin ardından yeniden %40 seviyesinin üzerine çıkmıştı, 29 Mart haftasında ise %39,9 ile yeniden %40 seviyesinin altına sarkmış durumda bulunuyor.
Şekil 6: Gerçek Kişiler ve Tüzel Kişilerin, Toplam Döviz Tevdiat Hesaplarındaki Paylarının Gelişimi (%)
Kaynak: TCMB, Ziraat