Türkiye Ekonomisi: Haziran Enflasyonu
Enflasyon dez-enflasyon patikasında
Enflasyon artış beklentilerine karşın aylık bazda başta gıda olmak üzere giyim ve ulaştırma kalemlerindeki azalışla %0,27 düşüş gerçekleştirdi. Yıllık enflasyon, 9 yılın zirvesindeki düşüşünü devam ettirerek %10,90 seviyesinde. ÜFE aylık bazda Şubat 2016’dan bu yana en düşük artışını kaydetti ve aylık %0,07 yükselişle yıllık bazda %15,26 seviyesinden %14,87’ye geriledi.
Dikkat Çeken Noktalar:
- Vergi düzenlemeleri, kur geçişkenliği ve enerji fiyatları gibi enflasyonun yükselişinde etkili olan faktörlerin etkisinin azalmasıyla enflasyon baskıları hafiflemeye devam ediyor.
- Gıda kaleminin Haziran ayında aylık bazda %1,1 gerilemesi sonrası gıda fiyatlarındaki düzeltmenin sürmesi halinde yüksek baz etkisinin de katkısıyla manşet enflasyonun Temmuz ayında tek haneye gerilediğini görebiliriz.
- Emtia fiyatlarındaki seyir ve anket göstergelerinde gözlemlediğimiz fiyat baskısının hafiflediği yönündeki göstergeler, ÜFE verisinde aşağı yönlü olarak kendini göstermekte.
- Yaz aylarında enflasyonda gözlemleyeceğimiz düşüşün sonbaharla birlikte, baz etkisinin katkısıyla, yerini sınırlı yükselişe bırakmasını beklesek de 2018 yılında enflasyonun kalıcı düşüş trendine girebileceğini düşünmekteyiz.
Gıda’da Yaza Merhaba
Yılı yarıladığımız bu dönemde enflasyonu yukarı çeken dört neden öne çıkmıştı.
1. Vergi düzenlemeleri,
2. Petrol fiyatlarının varil başına 60 ABD Doları’na yaklaşması,
3. Türk Lirası’nın sepet bazında 4 seviyesine doğru değer kaybederek yaklaşık %20 oranında kur şokuna maruz kalması ve
4. Gıda fiyatlarındaki oynaklığın yükselerek Mayıs ayında yıllık gıda enflasyonunun %17,4 ile 2010 yılından beri en yüksek seviyesine ulaşmasıydı.
Haziran ayıyla birlikte gıda fiyatlarının mevsimselliğin katkısıyla Merkez Bankası’nın yılsonu gıda enflasyonu tahmini olan %9 seviyesine doğru uyumlu bir şekilde yavaşladığını görüyoruz.
Öyle ki aylık enflasyonun %0,27 düşüş gerçekleştirmesinde gıda kalemi -0,24 puan, ulaştırma kalemi -0,15 puan ve giyim kalemi -0,10 puan ile aşağı yönlü etkide bulundu.
Yetkililerin hububat ve kırmızı et ithalatında gümrük vergilerine ilişkin düzenlemelerinin ise gıda fiyatlarındaki aşağı yönlü harekete destek olması beklenmekte.
Şekil 1: Gıda Fiyatlarının Gelişimi
Kaynak: TÜİK, Ziraat
ÜFE Enflasyonu Yatay
ÜFE aylık bazda %0,07 artışla yatay bir seyir izledi. Küresel konjonktürde Çin ÜFE başta olmak üzere Şubat ayından bu yana girdi fiyatlarında gözlemlediğimiz azalma eğilimi yurtiçinde de hissedilmekte. Kurdaki stabil seyir ve petrol başta olmak üzere hammadde fiyatlarındaki gerileme ÜFE’deki aşağı yönlü seyre katkı sağlamakta. Kurdaki istikrarlı seyir Türk Lirası’nın 3 aylık zımni volatilitesini %11,5 seviyesine gerilemesini sağlamakta.
Enflasyonda, bu sene yükselişinde etkili olan faktörlerin yıl boyunca etkisinin kademeli olarak azalması beklenmekte. Ancak özellikle sonbahardaki baz etkisi nedeniyle ancak 2018 yılına başlangıç yaparken enflasyonda kalıcı düşüşle karşılaşmayı beklemeyi sürdürüyoruz.
Enflasyon verisi sonrası 27 Temmuz’daki PPK toplantısı ve 1 Ağustos’taki 3. enflasyon raporunun detayları izlenilecek.
Şekil 2: Birikimli Kur Şoku ve Çekirdek Enflasyonun Seyri (Sepette 4 seviyesinin üzerinde değer kaybı olmadığı varsayıldı)
Kaynak: Bloomberg, Ziraat
Şekil 3: Emtia fiyatları ve ÜFE'nin Seyri
Kaynak: Bloomberg, Ziraat