Haziran ayı enflasyonu aylık %0,05 artış beklentisi doğrultusunda %0,03 arttı. Baz etkisinin belirgin bir şekilde devreye girmesiyle yıllık enflasyon da %18,71 seviyesinden %15,72 seviyesine iyileşti.
Çekirdek enflasyonun C endeksi (Eski I endeksi; Enerji, gıda ve alkolsüz içecekler, alkollü içkiler ile tütün ürünleri ve altın hariç TÜFE) bir önceki aya göre 101 baz puan iyileşti ve yıllık olarak %14,86 ile bir yılın en düşüğünde bulunuyor.
Yurt-içi ÜFE, TL'deki değerlenme eğilimi ile birlikte haziran ayında aylık bazda %0,09 artış gösterdi. Mayıs ayında aylık bazda %2,67'lik bir artış görmüştük. Haziran ayında yıllık ÜFE %28,71 seviyesinden %25,04 seviyesine gevşedi.
Geçtiğimiz seneki yüksek bazın da katkısıyla yıllık gıda enflasyonu %28,4 seviyesinden %19,2'ye iyileşti. Taze meyve ve sebze kaynaklı işlenmemiş gıda enflasyonu belirgin bir şekilde iyileşirken, işlenmiş gıda enflasyonunda yıllık olarak artış gözlemledik. Mevsimselliğin etkisiyle giyim ve ayakkabı kalemi enflasyona aşağı yönlü katkı sağladı. Ancak yaz mevsiminin de etkisiyle hizmet kaleminde (lokanta oteller, çeşitli mal ve hizmetler) ılımlı bir artış gözlemliyoruz (Tablo 1).
Tablo 1. Enflasyondaki Ana Kalemlerin Yıllık Değişimlerinin Gelişimi
Dolguların boyutundaki artış/azalış, yıllık değişimdeki artışa/azalışa işaret ediyor.
Temmuz ayı enflasyonunda ise elektrik ve benzin fiyatlarındaki zam ile otomotiv, mobilya ve beyaz eşya ÖTV ve KDV indiriminin sona ermesiyle olası fiyat ayarlamaları etkili olacak. Dolayısıyla yıllık enflasyonda temmuz ayında hafif bir yükseliş gözlemleyebiliriz, ancak enflasyon, baz etkisinin de katkısıyla ekim ayına kadarki aşağı yönlü eğilimini sürdürecektir. Bu doğrultuda TL'deki değerlenme eğilimi ve petrol fiyatlarındaki ılımlı seyri de dikkate aldığımızda eylül-ekim ayında tek haneli seviyeleri beklemeyi sürdürüyoruz. Kasım ayında tersine baz etkisinin etkili olmasıyla yıl sonu enflasyonu da %14-15 bandına doğru hareket edebilir. Bu seviyeler halihazırda TCMB Enflasyon Raporu'nda yıl sonu hedef olan %14,6'nın tutturulabileceğini gösteriyor. Ancak arka planda vurgulamak isteriz ki TL'deki değerlenme eğilimi ve petrol fiyatlarındaki ılımlı seyir yıl sonu enflasyon tahminlerinde aşağı yönlü risklerin belirginleşmesini sağlıyor. Dolayısıyla 31 Temmuz'daki TCMB Enflasyon Raporu'nda da %14,6 öngörülen yıl sonu enflasyon tahmininin hafif aşağı yönlü revize edilmesi çok da şaşırtıcı olmayacaktır.
Baz etkisinin belirgin etkisini gözlemleyeceğimiz ilk enflasyon verisini atlattıktan sonra temmuz ayında yoğun bir gündeme sahibiz. Fed'in faiz indirimlerinin sayısına işaret etmesi açısından 10 Temmuz'da Fed Başkanı Powell'ın konuşmasını takip edeceğiz. 25 Temmuz'da TCMB faiz kararı bulunuyor. Ardından 31 Temmuz'da hem Fed faiz kararı hem de TCMB Enflasyon Raporu açıklanacak.
Merkez Bankası'nın temmuz ayındaki toplantısında 100 baz puan faiz indirimine gidebileceği beklentisi halihazırda fiyatlanmış durumda. Beklentiler doğrultusunda gelen enflasyon verisi de Merkez Bankası'nın faiz indirimini destekleyici bir unsur. Verinin beklentilerle uyumlu olması ayrıca çok güçlü faiz indirim beklentilerini de sınırlayabilecek ve TL varlıkların olumlu performansının sürmesinde destekleyici olabilecek bir unsur. Hem küresel koşulların GOÜ lehine dönmesi hem G-20 Zirvesi sonrası olumlu diplomatik gelişmeler hem de TCMB'nin haziran ayındaki PPK toplantısında faiz indirimi için acele etmemesi yılın geri kalanına yönelik faiz indirim beklentilerini de güçlendiriyor. Swap getiri eğrisine baktığımızda piyasa katılımcıları bu senenin geri kalanında yaklaşık 600 baz puanlık bir faiz indirimi fiyatlamakta.
Tekrar haziran ayı enflasyonun detaylarına odaklandığımızda,
Gıda enflasyonun aylık -0,4 puan, giyim ve ayakkabı kaleminin de -0,1 puan manşet enflasyonunu aşağı çektiğini görüyoruz. Bununla birlikte lokanta ve oteller ile çeşitli mal ve hizmetler kalemi enflasyona toplamda 0,31 puan katkı yapmış durumda.
Şekil 1. %0,03 artış sergileyen TÜFE'nin kaynakları
Şekil 2. İşlenmemiş gıda fiyatlarındaki düşüşe karşın, işlenmiş gıda fiyatları yüksekliğini koruyor.
Şekil 3. Enerji ve gıda kaleminin yıllık değişimi
Şekil 4. Kura duyarlı dayanıklı mallarda hafif bir düşüş görülüyor.
Şekil 5. Hizmet kalemlerinde hafif yukarı yönlü bir hareket görüyoruz.
Şekil 6. TL'deki değerlenme ve su fiyatlarındaki indirim ÜFE'yi destekledi.