Türkiye Ekonomisi: Reel Kesim, Hizmet, Perakende Ticaret, İnşaat Sektörleri Güven Endeksleri ile Kapasite Kullanım Oranı
Güven endeksleri ekonomik aktivitenin gücünü koruduğunu gösteriyor
TÜİK,
‘’Sektörel Güven Endeksleri’’ başlığıyla
verilen haber bülteninin ismini, kapsamının daha iyi anlaşılması adına
‘’Hizmet, Perakende Ticaret ve İnşaat Güven Endeksleri’’ olarak değiştirdi.
Ocak
ayında üretime ilişkin öncü endeksler, inşaat sektörü hariç yükselirken,
kapasite kullanım oranı ise geriledi.
Kurlarda görülen durağanlaşmanın
anket göstergelerine olumlu yansıdığı görülmekte. Sektörel
güven endeksleri, reel kesim güven endeksi ve tüketici güven endeksinin belirli
alt endeksleri ile hesaplanan ekonomik güven endeksinin 3 aylık
düşüşünün ardından tekrar yükselişe geçtiğini hesaplamaktayız. Ocak ayında
97,6’dan 100,1’e yükselerek tekrar iyimserlik eşik seviyesinin üzerine
çıktığını öngörmekteyiz.
Son
dönemde İran’dan gelen gaz akışındaki sorunlar nedeniyle BOTAŞ 20 Ocak’ta
yaptığı duyuruyla yüksek tüketimi olan sanayi tesisleri ve elektrik santralleri
ile sınırlı olmak üzere doğal gaz iletiminde kısıtlamaya gidileceğini
duyurmuştu. İlgili kesintilerin önümüzdeki ay reel kesim güven endeksine ve
özellikle kapasite kullanım oranı verisine olumsuz yansıması olası.
Ocak
ayında
aylık %2,5 artışla perakende ticaret sektörü endeksi en çok yükseliş gösteren
güven endeksi oldu.
Reel kesim güven endeksi %1,6, hizmet sektörü güven endeksi %1,2 arttı. İnşaat sektörü güven endeksi ise %5 düştü. Geçen
hafta açıklanan tüketici güven endeksi ise kurdaki
yatay seyirle 73,2’ye yükseldi fakat tarihsel ortalamasının belirgin altında
kalmaya devam etti.
Ayrıca
hizmet, perakende ticaret ve inşaat sektörlerine ilişkin kısıtlayan temel
faktörlere bakıldığında ise çoğunlukla ‘kısıtlayan faktör yoktur’ cevabı
verilirken, finansman sorunları ise kısıt bildiren firmalar arasında birinci
sebep olarak yer almakta. Reel kesimde ise ham madde ve ekipman yetersizliği en
büyük kısıt olarak gösterilmekte.
Arındırılmış
kapasite
kullanım oranı, 0,4
puan düşüşle %78 seviyesine
geriledi fakat
2021 yılının üzerinde seyretmeye devam etti. Sektörel
bazda baktığımızda motorlu kara
taşıtları kapasite kullanım oranında belirgin düşüş var. Birçok
otomobil fabrikası bu hafta
üretimine ara verdi, bazı
firmalar da şubat ayının
ilk haftasını da dahil etti. Bu görüntü altında şubat verilerinde
de bu yönden de baskı sürebilir.
Reel
kesim güven endeksinin
alt detaylarına baktığımızda ekonomik
durumu yansıtan genel gidişat endeksi
geçen ay gördüğümüz sert düşüş sonrası bu ay %15,3 artarak 88,8’e yükseldi. Son
3 aydaki toplam
siparişlerde %7,2 ile belirgin artış görmekteyiz, Yatırımların
göstergesi “sabit sermaye yatırım harcamalarında” ise sınırlı artış
var ama tarihi yüksek seviyelere yakın,
dolayısıyla yatırımlara dair bir olumsuz sinyal
yok.
Gelecek
3 aydaki ihracat beklentilerindeki
düşüş ise dikkat çekici. Mamul
mal stoku endeksinde ise yatay seyir görmekteyiz.