Türkiye Ekonomisi: Reel Kesim, Hizmet, Perakende Ticaret, İnşaat Sektörleri Güven Endeksleri ile Kapasite Kullanım Oranı
İkinci Çeyreğe Görece Sakin Bir Başlangıç
Nisan
ayında güven
endekslerinde karışık bir görünüme
şahit olurken, tedarik sıkıntılarına rağmen ihracatın gücünü korumasıyla kapasite kullanım oranında yatay
bir görünüm var.
Kapasite kullanım oranındaki yüksek seviyelerin korunmasıyla uyumlu olarak yatırımların seyrine dair
izlediğimiz ‘‘sabit sermaye yatırım harcaması’’ da nisan
ayında belirgin artış kaydederek rekor seviyeye çıktı. Son dönemde hız kesse de
yüksek seviyelerini koruyan gelecek
3 aya yönelik ihracat siparişleri beklentisi de marta göre daha olumlu.
Gelecek 3 aylık dönemdeki satış fiyatları beklentisinin hizmet sektörü
tarafında hızlanma eğiliminde olduğu görülmekte. Perakende ticaret ve reel
kesim kaynaklı olarak toplam istihdam beklentisinde düşüş olsa da muhtemelen
turizm sezonu yaklaşırken ve hava koşullarının da iyileşmesinin de etkisiyle hizmet ve inşaat sektörlerinde
istihdam beklentisinin arttığı dikkat
çekmekte.
Arındırılmış
verilere göre baktığımızda nisan ayında hizmet
sektörü, perakende ticaret ve inşaat sektörü güven endekslerinde aylık artış görüyoruz.
Enflasyonist
görünümün etkisiyle tüketici güveninde belirgin düşüş görsek de
profesyonellerin güvenine dair bilgi veren reel kesim güveninde düşüşün daha
sınırlı kaldığını görüyoruz ve hatta iktisadi yönelim anketinin detayında yer
alan genel
gidişat kaleminde de
artış görüyoruz. Nisan ayında arındırılmış reel kesim güven endeksi, yaklaşık
bir yılın en düşüğünde, tüketici güven endeksi ise tarihi düşük seviyesinde.
Hizmet ve perakende ticaret sektör güven endeksleri, geçen seneki ortalamasının
üzerinde, inşaat sektörü güven endeksi ise 100 olan büyüme eşik değerinin
belirgin altında kalmaya devam ediyor. Hizmet, perakende ticaret, inşaat, reel
kesim ve tüketici güven endekslerinin belirli alt endeksleri ile hesaplanan ekonomik güven endeksinin ise
özellikle tüketici güvenindeki belirgin düşüşle 95,7’den
Mayıs
2021’den bu yana en düşük seviye olan 94,7’ye gerilediğini öngörmekteyiz.
İmalat
sanayinde faaliyet gösteren işyerleri tarafından verilen yanıtlarla oluşturulan
arındırılmış
kapasite kullanım oranı nisan ayında 0,1 puan azalarak %78,1 seviyesine
geriledi ve
%76 olan tarihsel ortalamalarının üstünde seyretmeye devam etti. Nisan ayında kağıt ürünlerinin imalatı, ana
metal sanayi, tütün ürünleri
ve içeceklerin,
kimyasal ürünlerin, gıda ürünlerinin ve diğer metalik olmayan mineral ürünlerin
imalatının kapasite kullanım oranını desteklediğini görüyoruz.
Makine ve ekipmanların kurulumu, ağaç ürünleri imalatı ve motorlu kara taşıtı (çip
tedarikindeki sıkıntıların etkisiyle nisan ayında birçok otomobil üreticisi
üretimlerine ara verdi) ile diğer ulaşım araçları imalatının kapasite kullanım
oranlarının
gerileyerek toplam kapasite kullanım oranındaki iyileşmeyi sınırladığı
görülüyor.