Türkiye Ekonomisi: Reel Kesim, Hizmet, Perakende Ticaret, İnşaat Sektörleri Güven Endeksleri ile Kapasite Kullanım Oranı
Güven Endekslerinde Karışık Seyir, İhracat Sipariş Beklentilerinde Düşüş.
Haziran ayında güven endekslerinde inşaat sektörü hariç düşüşler görülmekte, kapasite kullanım oranında ise geçen ayki yatay seyrin ardından sınırlı düşüş gözlenmekte. Dikkat çekici olarak reel kesim güven endeksi alt endekslerinden genel gidişat ve gelecek üç aydaki ihracat siparişleri düşerken, sabit sermaye yatırım endeksi ise arttı.
Hizmet, perakende ticaret, inşaat, reel kesim ve tüketici güven endekslerinin belirli alt endeksleri ile hesaplanan ekonomik güven endeksinin ise 96,7'den 93,5'e gerileyerek iyimserlik eşik seviyesinin altındaki seyrini sürdürdüğünü hesaplamaktayız.
Ticaret Bakanlığı tarafından açıklanan geçici verilere göre, mayıs ayında aylık ihracat %18,8 düşüşle yaklaşık 19 milyar USD seviyesinde gerçekleşerek ivme kaybına işaret etmişti. Haziran ayına ilişkin günlük ihracat verileri ise ihracatın toparlanarak yeniden güçlü seyrine ulaştığına işaret etmekte. Ancak gelecek üç aydaki ihracat siparişleri alt endeksinin haziran ayında düşüşünü hızlandırarak salgın dönemi olan Nisan 2021'den bu yana en düşük seviyeye gerilemesi ve mayıs ayına ilişkin İSO imalat PMI raporunda yeni ihracat siparişlerinde son iki yılın en hızlı düşüşünün kaydedilmiş olması, küresel çapta artan enflasyonist baskıları ve olası resesyon endişelerini yansıtmakta.
Arındırılmış verilere göre baktığımızda haziran ayında hizmet sektörü güven endeksi %1,7 ve perakende ticaret %2,3 gerilerken, inşaat sektörü güven endeksi ise %1,7 artış kaydetti. Tüketici güven endeksi ise enflasyonist görünümün etkisiyle aylık %6,2 oranında düşüşle 63,4'e geriledi ve böylece tarihi düşük seviyesini yeniledi.
Arındırılmış reel kesim güven endeksinde ise %2,2 düşüş görülmekte ve Temmuz 2020'den bu yana en düşük seviyede bulunmakta. Reel kesim güven endeksinde genel gidişat ve gelecek üç aydaki ihracat siparişleri alt endekslerindeki belirgin düşüşü, sabit sermaye yatırım harcamasındaki artış sınırlı telafi etti. İstihdam alt endeksindeki artış sınırlı da olsa sürmekte. Hizmet sektörü güven endeksinde, alt endekslerde en belirgin düşüş gelecek 3 aylık dönemde hizmetlere olan talep beklentisinde görülürken, perakende ticaret sektörü endeksinde ise gelecek 3 aylık dönemde iş hacmi-satışlar beklentisi alt endeksinde gözlenmekte. İnşaat sektörü güven endeksi ise, mayıs ayındaki %2,2 düşüşün ardından haziran ayında %1,7 artışla kısmi toparlandı, endeks geçen ay konut sektöründe açıklanan teşviklere rağmen 100 olan büyüme eşik değerinin belirgin altında kalmaya devam ediyor.
Arındırılmış kapasite kullanım oranı haziran ayında 0,6 puanlık sınırlı düşüşle %77,5 seviyesine gerilemesine rağmen tarihsel ortalamalarının üstünde seyretmeye devam etti. Haziran ayında ihracatta önemli yer tutan motorlu kara taşıtları imalatı, kimyasal ürünlerin imalatı ve kauçuk ve plastik ürünlerin imalatı gibi ihracat ağırlıklı sektörlerdeki düşüşler öne çıkarken, tütün ürünleri imalatı, makine ve ekipmanların kurulum ve onarımı ile içeceklerin imalatı sektörlerindeki yükselişler ise KKO'daki düşüşü sınırladı.
