Türkiye Ekonomisi: Haziran Dış
Ticaret Dengesi
Dış ticaret açığı yüksek seviyelerini koruyor
Mevsim ve takvim etkisinden arındırılmış verilere göre haziranda ihracat aylık %5,5, ithalat ise aylık %0,1 arttı. Arındırılmış verilere göre mayısta 9,1 milyar USD dış ticaret açığı verilirken, haziranda 8 milyar USD'ye yavaşladı. Rekor dış ticaret açığını yaklaşık 10 milyar USD ile ocak ayında görmüştük.
Arındırılmamış verilere göre ise dış ticaret açığı 8,17 milyar USD gerçekleşti. İthalat ve ihracat rekor seviyesinde. Enerji ithalatı artışını sürdürüyor, haziranda Brent petrolün varil fiyatında ortalama %5 civarında düşüş görsek de enerji ithalatındaki artışın sürdüğünü görüyoruz ki ısınma ihtiyacı olmamasına rağmen hizmet sektörünün canlı seyretmesinin de etkisiyle enerji ithalatı ocakta gördüğümüz rekor seviyeye yakın ki bu durumda kur gelişmeleri de etkili olmuş olabilir. Altın ithalatı aylık hız kesse de 2021 yılının ortalamasının üzerinde seyrederek ithalatı artıran unsurlardan bir diğeri. Toplam ithalatın ise aylık bazda en çok Rusya, Çin, Ukrayna ve Suudi Arabistan kaynaklı arttığı görülmekte.
Almanya, İngiltere, ABD, Hollanda, Rusya, Irak ve İtalya'ya güçlü artışlar ihracattaki artışın bir gerekçesi olmakta. AB ülkeleri ve diğer ülkeler olarak ihracatı incelediğimizde diğer ülkelere toplam ihracatın rekor seviyede olduğunu görüyoruz ki, bu artışta Diğer Avrupa, Yakın ve Orta Doğu ve Kuzey Amerika ülke gruplarındaki artış belirleyici oldu. Fasıllar bazında aylık miktarsal değişim olarak baktığımızda ihracatın, başlıca kazan ve makinalar, motorlu kara taşıtları, örme giyim eşyası, elektrikli makine ve demir veya çelikten eşya kaynaklı arttığı görülmekte.
Haziranda rekor seviyeye çıkan ihracatın, temmuzda muhtemelen tatil nedeniyle iş günü kayıplarının da etkili olmasıyla aylık olarak kısmi yavaşlayabileceğini hesaplıyoruz. Orta vadede ise dış talepteki olası yavaşlama ihracatta aşağı yönlü riskleri gündeme getirebilir, ancak ihracatçıların pazar çeşitlendirme esnekliğinin buradaki kayıpları sınırlayabilecek bir unsur olabileceğini değerlendirmeyi sürdürüyoruz.
''TCMB de Enflasyon Raporu'nda; Euro Bölgesi'nin dış talebe olan katkısının azaldığının görüldüğünü belirtti, ancak enerji fiyatlarının tarihsel olarak yüksek seviyelerde kalmasının Türkiye'nin ihracatında önemli bir paya sahip olan Irak, Birleşik Arap Emirlikleri ve Mısır gibi enerji ihracatçısı ülkelerin gelirlerini artırma potansiyelinin dış talepteki gerilemeyi sınırlayabileceğini değerlendirmekte.'' Bu arada EUR/USD paritesindeki seyir de ihracata baskı oluşturabilecek bir etmen olarak izlenmekte.
Buna ek olarak yetkililerin son dönemde attığı adımların iç talep ve firmalar aracılığıyla ithalat kanalına yansıması izlenmeye devam ediliyor. Küresel büyümedeki yavaşlamanın ise ithalat üzerinde de emtia fiyatlarında normalleşme ile aşağı yönlü baskı oluşturma ihtimalini de izlemeyi sürdürüyoruz.
