Türkiye Ekonomisi: Aralık Dış
Ticaret Dengesi
2022 yılında ihracat OVP hedefinde gerçekleşti
2022 yılında ihracat %12,9 artışla 254,2 milyar USD ile OVP'de yıl sonu ihracat hedefi olan 255 milyar USD civarında gerçekleşti. 2022 yılında toplam ihracat rekor kırarken, ithalat da yıllık %34 artışla 363,7 milyar USD ile OVP hedefinin (360 milyar USD) sınırlı üzerinde gelmekle birlikte rekor seviyede gerçekleşti. Bu durumda, güçlü artan enerji ve altın ithalatı belirleyici oldu. Dış ticaret açığı ise yıllık %137 artışla 109,5 milyar USD seviyesine ulaştı.
Mevsim ve takvim etkisinden arındırılmış verilere göre aralıkta ise ihracat aylık %6 artarak 2022 yılı ortalamasının üzerinde gerçekleşti, ithalat tarafında da aylık %4,3 artışla 2022 yılı ortalamasının üzerinde bir ithalat rakamı görüldü. Arındırılmış verilere göre aylık dış ticaret açığı aralıkta bir önceki aya göre yatay seyrederek 9,3 milyar USD seviyesinde gerçekleşti.
Arındırılmamış verilere göre dış ticaret açığı ise aralıkta 8,8 milyar USD'den 9,7 milyar USD'ye çıktı, aylık dış ticaret açığı en yüksek seviyeyi ağustos ayında 11,3 milyar USD ile görmüştü. Enerji ithalatı aralıkta 8,2 milyar USD ile 2022 yılı ortalamasının hafif üzerinde gerçekleşti. 2021 yılında ortalama 4,2 milyar USD olan aylık enerji ithalatı 2022 yılında ortalama 8 milyar USD'ye yükseldi. Altın ithalatı ise aralıkta 2,7 milyar USD ile altın ithalatının yüksek seviyelere ulaştığı 2020 yılı ortalamasının (2,1 milyar USD) üzerindeki seyrini sürdürdü.
Toplam ithalatı ülke bazında incelediğimizde aylık bazda en çok Çin kaynaklı arttığı görülmekte. Çin'i; İsviçre, Almanya, İtalya ve ABD takip etmekte. İhracattaki aylık artışa AB ülkelerine göre diğer ülkelere yönelik ihracatın daha fazla katkı sağladığı görülmekte. Diğer ülkelerdeki ihracat artışına Diğer Afrika, Kuzey Afrika ve Diğer Avrupa ülkeleri öncülük etmekte, Kuzey Amerika ülkelerine ihracat azalışı ise ihracattaki artışı sınırlayan bir unsur olmuş. Fasıllar bazında aylık miktarsal değişim olarak baktığımızda ihracatın başlıca motorlu kara taşıtları, gemiler, kazanlar ve makinalar, hayvansal ve bitkisel yağlar ve mineral yakıtlar ve yağlar kaynaklı arttığı görülmekte.
2023 yılında küresel büyümenin yavaşlaması beklenirken, bunun geçen senenin son çeyreğindeki tahminlere göre daha sınırlı olabileceği görülüyor. IMF de bu görüntü altında 2023 yılı küresel büyüme tahmininde iyileştirme gerçekleştirdi. Bu durum ise küresel gelişmelerin ihracatın seyrinde belirleyici olmayı sürdüreceğine ancak daha sınırlı kalabileceğine işaret etmekte. Paritede son dönemde gözlenen toparlanma eğilimi de bu duruma ek bir destekleyici unsur olabilir.