Türkiye Ekonomisi: Nisan Ayı Cari İşlemler Dengesi
Kümülatif cari açıkta düşüş hız kazandı, çekirdek göstergeler de iyileşiyor.
Cari işlemler açığı, nisan ayında 1,71 milyar USD ile 2,26 milyar USD olan piyasa beklentisinin altında gerçekleşti. Mart ayında cari açık 3,4 milyar USD gerçekleşmişti. İhracatın güçlü seyri, ithalatın hız kesme eğilimi ve hizmet gelirlerindeki sınırlı toparlanma cari açıktaki artışı bu dönemde sınırlıyor. 1,71 milyar USD gerçekleşen cari açığın finansmanına baktığımızda, 332 milyon USD'luk kısmı net yabancı sermaye girişi ve 198 milyon USD'lik kısmı ise net hata noksanla karşılanırken, geri kalan finansman ihtiyacının 1,2 milyar USD'lik kısmı ise rezervlerle karşılandı.
Çekirdek cari denge göstergeleri de iyileşti. Geçen sene nisanda 3,5 milyar USD açık veren altın ve enerji hariç cari işlemler dengesi bu sene aynı ayda 0,9 milyar USD fazla verdi. Cari açık kümülatif olarak 36,3 milyar USD'den 32,7 milyar USD'ye geriledi ve cari açık/GSYH*oranı %5 seviyesinden %4,5'e geriledi. (*2021 1. çeyrek GSYH)
Geçen seneye göre ithalatın yüksek seyretmesine karşılık ihracatın, hizmetler ve ikincil gelir dengesinin daha iyi performans sergilemesiyle cari açıktaki düşüş sürüyor. Aralık ayından bu yana altın ithalatının da azalma eğiliminde olduğunu görüyoruz, hatta net altın ihracatı, Ağustos 2018'den bu yana ilk kez fazla verdi.
Geçen sene salgın nedeniyle nisan ve mayıs ayında hiç seyahat geliri elde edememiştik, hizmetler dengesi de negatif değer almıştı. Bu sene ise sınırlı toparlanma görsek de 2019 yılının ilk 4 ayıyla karşılaştırdığımızda zayıf seyir sürüyor.
Birincil
gelir
dengesi: Çalışan ücretleri, faiz ve kar payları ile temettü transferleri,
yatırım geliri.
İkincil
gelir
dengesi: Karşılıksız olarak yapılan transferler (hibe, yardımlar vb.) ve işçi
gelirleri.
Hatırda Kalması Gerekenler:
•Ticaret Bakanlığı'nın geçici verilerine göre dış ticaret açığının mayıs ayında 4,15 milyar USD gerçekleştiğini görüyoruz. Bu da mayısta yaklaşık 3 milyar USD seviyelerinde bir cari açıkla karşılaşabileceğimizi işaret ediyor, salgının derin hissedildiği Mayıs 2020'de 4 milyar USD ile görece yüksek bir cari açık görmüştük. Bu da 12 aylık kümülatif cari açıktaki gerilemenin mayıs ve haziran aylarında süreceğini gösteriyor.
•Tedarik zincirindeki sıkıntılar risk faktörü olmayı sürdürse de güçlü küresel imalat sektörü, ihracatı desteklemeyi sürdürüyor. Altın ithalatında gerileme sürerken, toplam ithalatın mayısta hız kesmeyi sürdürdüğünü görüyoruz. Petrol başta olmak üzere emtia fiyatlarının seyri ise önemli bir faktör olmaya devam etmekte. Neticede henüz sert bir yavaşlama görmesek de bu sene sıkılaştırıcı politikaların etkisiyle ithalatın hız keseceği düşünülmekte. Rusya kaynaklı aşağı yönlü riske karşın aşılama sürecinin hız kazanması ve vakalardaki ılımlı seyirle birlikte, Almanya'nın, Türkiye'den Almanya'ya gidenlere karantina uygulamasını kaldırması, turizm gelirlerinin toparlanma sergileyeceği beklentilerini desteklemekte. Neticede piyasa beklentisi, 2020'de 37,3 milyar USD gerçekleşen cari açığın, bu sene daralarak 25,7 milyar USD civarında (GSYH oranı ~%3,5) gerçekleşebileceği yönünde.
