Türkiye Ekonomisi: Nisan Ayı Bütçe Dengesi
Bütçe açığı/GSYH oranı, iki yılı aşkın sürenin en düşüğünde.
Şubat ve mart ayındaki bütçe fazlası görünümü, nisan ayında Hazine nakit dengesi ile uyumlu olarak açığa yöneldi. İlk çeyrekte fazla vererek geçen seneye göre başarılı bir performans sergileyen bütçe, gelirlerin giderlerden daha hızlı artışını sürdürmesiyle ikinci çeyreğin başlangıcında da geçen seneye göre olumlu bir resme işaret etti. Geçen sene nisanda 43,2 milyar TL açık veren bütçe, bu sene nisan ayında 16,9 milyar TL açık verdi. Faiz dışı denge ise 1,7 milyar TL fazla verdi.
Geçen sene pandemi nedeniyle artan harcamalar ve ötelenen vergi gelirleriyle bütçe dengesi mart ve nisan ayında belirgin açık vermişti. Nisan 2020 verisinin de devreden çıkmasıyla 12 aylık kümülatif açıkta iyileşme sürdü ve kümülatif açık 120,4 milyar TL'den 94,1 milyar TL'ye iyileşti ve bütçe açığı/GSYH oranı da %2,4'ten %1,9'a geriledi. (GSYH verisinde, 2020 yıl sonu gerçekleşmesini baz aldık, büyümenin ilk çeyrekte güçlü performansını sürdüğünü düşününce nihai 1. çeyrek GSYH verisiyle bütçe açığı/GSYH oranı daha da iyi bir seviyeye işaret edecektir.)
- Özellikle ikinci çeyrekte verilerde baz etkisi önemli bir belirleyici olduğundan verilere aylık bakmanın daha sağlıklı olduğunu düşünüyoruz. Vergi gelirleri, baz etkisi nedeniyle yıllık %55,4 artış sergilerken, aylık bazda ise %1,4 azaldı. Vergi gelirlerinde martta aylık %21 ile daha güçlü bir düşüş görmüştük, nisanda neredeyse yatay kalmış, dolayısıyla iç talepte yavaşlama işaretlerinin olduğunu ancak sınırlı kaldığını görüyoruz. TCMB'nin kar aktarımının etkisiyle martta aylık %172 artan diğer gelirler, özelleştirme gelirlerindeki artışa karşılık nisanda aylık %70 azaldı.
- Giderler tarafına bakıldığında martta aylık %15 artış sonrası faiz dışı giderlerdeki sakin seyrin katkısıyla nisanda aylık %0,4 düşüşle olumlu bir seyir görüyoruz. Giderlerin yaklaşık %40 ile en büyük payını oluşturan cari transferlerin ve %6 ile giderlerin daha sınırlı kısmını oluşturan mal ve hizmet giderlerinin hız kesmesi bu durumda belirleyici.
