Türkiye Ekonomisi: Mayıs Enflasyonu
Enflasyonda yıllık artış trendi sona ererken, ÜFE-TÜFE arasındaki fark açılmaya devam etmekte.
Mayıs ayında TÜFE, kapanma ve talep koşulları nedeniyle %1,3 seviyesindeki beklentilerin altında aylık bazda %0,89 arttı. Yıllık TÜFE, %16,59'a gerileyerek yıllık artış trendini sonlandırdı. Merkez Bankası, Enflasyon Raporu'nda enflasyonun nisanda tepe yapmasını beklediklerini vurgulamıştı. Bu açıdan TCMB beklentisinin ilk aşamada gerçekleştiğini görmekteyiz. Dünkü yatırımcı toplantısında TCMB Başkanı Kavcıoğlu da enflasyonda belirgin düşüş için üçüncü çeyreğin sonunu işaret etti ve politika faizinin gerçekleşmiş enflasyon üzerinde belirlenmeye devam edeceğini de yeniden belirtti.
ÜFE tarihi ortalamalarının üzerinde seyretmeye devam etmekte. ÜFE'de aylık %3,92 artışla mayıs ayı tarihi ortalaması olan %1,3'ün oldukça üzerinde. Neticede gerek kur etkisi gerekse uluslararası emtia fiyatlarındaki yüksek seyir ve tedarik zincirindeki sıkıntılarla yaşanan arz kısıtları ÜFE kanalıyla TÜFE üzerinde risk oluşturmayı sürdürüyor. Yıllık ÜFE, %38,33 ile Kasım 2018'den beri en yüksek seviyede. Çekirdek enflasyon olarak izlenen C endeksinde yavaşlama görülmekte, aylık %1,01 artarken, yıllık %17,77'den %16,99'a geriledi.
Hatırda kalması gerekenler:
- Tam kapanmanın etkisiyle belirli ürünlere olan talebin azalmasıyla yıllık manşet enflasyon ve B ve C çekirdek enflasyon göstergelerinde düşüş görüyoruz.
- Enerji, hizmet, gıda ve alkolsüz içecekler ve altın hariç dayanıklı mallar aylık bazda mayıs ayları ortalamasının üzerinde artış kaydetti. Gıdada işlenmemiş gıdadaki düşüşün sınırlı olmasıyla bu ay aylık artış görüyoruz. Temel mallar ile mevsimselliğe ve artan girdi maliyetlerine rağmen tam kapanmanın etkisiyle talep koşullarıyla baskılanan giyim ve ayakkabı tarihsel ortalamanın belirgin altında artış kaydetti. Bununla birlikte hizmet enflasyonu; kira, lokanta ve otellerdeki ılımlı seyre karşılık ulaştırma ve haberleşme hizmetleri kaynaklı tarihsel ortalamasının üzerinde artış kaydetti
- %0,89 gerçekleşen TÜFE'nin kaynakları: Ulaştırma 0,39 puan (şehirlerarası otobüs ücreti, LPG, benzin, otomobil fiyatlarındaki artış…), konut 0,12 puan (doğal gaz zammının etkisi artarak sürdü), giyim ve ayakkabı 0,10 puan, gıda ve çeşitli mal ve hizmetler 0,08 puan (altın fiyatlarındaki artış çeşitli mal ve hizmetleri etkilemeyi sürdürüyor), lokanta ve oteller 0,06 puan etkiledi. Geri kalan kalemlerden haberleşme, eğitim ve sağlık sınırlı pozitif etki yaptı. Kapanma ile eğlence ve kültür, indirimlerle birlikte alkollü içecekler ve tütün TÜFE'yi sınırlı düşüş yönünde etkiledi.
- ÜFE'deki artışın sanayi gruplarına göre ana belirleyicileri ara mallar ve enerji olurken, detaylarda ana metaller, tekstil ürünleri, gıda ürünleri, kok ve rafine petrol ürünleri, elektrik, gaz üretim ve dağıtımı, fabrikasyon metal ürünler ve kimyasal ürünler yükselişte etkili oldu.
