Türkiye Ekonomisi: Mayıs Ayı Cari İşlemler Dengesi
Yılın Geri Kalanı İçin Resim Pozitif
Cari işlemler açığı, mayıs ayında 3,1 milyar USD ile 2,9 milyar USD olan piyasa beklentisinin üzerinde gerçekleşti. Nisan ayında cari açık 1,7 milyar USD gerçekleşmişti. Her ne kadar hizmet gelirlerinde aylık bir artış görsek de mayıs ayında kapanma ve tedarik zincirindeki sıkıntılarla ihracatta aylık kısmi bir yavaşlama yaşandı, bunun da etkisiyle dış ticaret açığı nisana göre artmıştı. Hem dış ticaret açığının aylık artması hem de ikinci ve birincil gelir dengesinin nisana göre daha sınırlı kalmasıyla cari açıkta aylık bir artış görüyoruz.
Ancak bunun kalıcı olmasını beklemiyoruz. Zira haziranda rekor ihracat rakamı görürken, dış ticaret açığının mayısa göre azaldığını görüyoruz. Haziranda aşılama sürecindeki ilerleme ve Rusya'nın Türkiye'ye yönelik kararı ile dış hat yolcu sayısında gördüğümüz artışla birlikte turizm gelirlerinde belirgin bir toparlanma göreceğiz. Bu gelişmeler ışığında haziranda cari açığın 1-1,5 milyar USD gerçekleşebileceğini öngörüyoruz. Geçen sene haziranda 3,1 milyar USD cari açık vermiştik. Dolayısıyla 12 aylık kümülatif cari açık mayıstaki 31,9 milyar USD seviyesinden haziranda 30 milyar USD seviyelerine doğru yavaşlayabilir. Bu seviyeler de cari açık/GSYH* oranının mayıstaki %4,4 seviyesinden haziranda %4'e doğru gerileyebileceğini işaret ediyor. (*2021 1. çeyrek GSYH)
Birincil
gelir dengesi: Çalışan ücretleri, faiz ve kar payları ile temettü transferleri,
yatırım geliri.
İkincil
gelir dengesi: Karşılıksız olarak yapılan transferler (hibe, yardımlar vb.) ve
işçi gelirleri.
Hatırda Kalması Gerekenler:
Geçen seneye göre ithalatın yüksek seyretmesine karşılık ihracatın, hizmetler ve ikincil gelir dengesinin daha iyi performans sergilemesiyle cari açıktaki düşüş sürüyor. Aralık ayından bu yana altın ithalatının azalma eğiliminde olduğunu görüyoruz, nisanda net altın dengesi Ağustos 2018'den bu yana ilk kez fazla vermişti, mayısta da bu görünüm artarak sürüyor. Enerji ithalatında ise hem petrol fiyatlarındaki yükseliş hem de ekonominin daha güçlü seyretmesiyle artan enerji ihtiyacı ile birlikte geçen seneye göre belirgin artış sürüyor.
Tedarik zincirindeki sıkıntılar risk faktörü olmayı sürdürse de güçlü küresel imalat sektörü, ihracatı desteklemeyi sürdürüyor, yılın geri kalanında rekabetçi kurun avantajından yararlanmayı sürdüreceğimizi düşünüyoruz. Altın ithalatındaki gerileme bu senenin cari açık adına en olumlu gelişmelerinden biri olmayı sürdürüyor. Ancak iç talepteki hızlanmayla toplam ithalatın haziranda tekrar artış eğilimi sergilediğini görüyoruz. BDDK'nın taşıt kredilerine ve kredi kartına yönelik aldığı önlemler dolayısıyla tüketim talebinin baskılanması beklenebilir ve ithalattaki yukarı yönlü hareket sınırlanabilir, burada risk faktörü ise hızlanan aşılama sürecinin iç talepte yaratacağı olumlu etkinin uzaması. Ek olarak petrol başta olmak üzere emtia fiyatlarının seyri ise önemli bir faktör olmaya devam etmekte. Bu arada Rusya'dan Türkiye'ye uçuşların başlamasının da katkısıyla turizmde gelir hedefi yükseltilirken, Delta varyantı kaynaklı riskleri göz ardı etmemekle birlikte turizm sezonunun uzaması olasılığı cari açıkta aşağı yönlü riskleri de gündeme getirmekte. Neticede bu yılı cari açıkta piyasa beklentisinden daha iyi bir rakamla bitirebileceğimizi değerlendiriyoruz. Piyasa beklentisi, 2020'de 37,3 milyar USD gerçekleşen cari açığın, bu sene daralarak 24,7 milyar USD civarında (OVP'deki GSYH'ı baz alarak hesapladığımız oran ~%3,5) gerçekleşebileceği yönünde.
