Türkiye Ekonomisi: Mart Ayı Bütçe Dengesi
TCMB'den Hazine'ye kar aktarımı ve baz etkisiyle kümülatif bütçe açığında keskin düşüş.
2021 yılı Mart ayında bütçe aylık 23,8 milyar TL fazla verdi, böylelikle 12 aylık kümülatif açık 187,9 milyar TL'den 120,4 milyar TL'ye, bütçe açığı/GSYH oranı ise yaklaşık %3,7'ten %2,4'e geriledi. Vergi gelirleri, baz etkisi nedeniyle yıllık %110 artış sergilerken, aylık bazda ise %21,3 azaldı fakat diğer gelirlerdeki aylık 36,3 milyar TL artış bütçenin bu ay fazla vermesine katkı sağladı. Harcamalar tarafına bakıldığında faiz dışı giderler aylık %15,9, yıllık ise %21,4 arttı, faiz giderleri ise aylık %11,5, yıllık ise %25,5 arttı. Faiz dışı denge ise mart ayında 38 milyar TL fazla verdi.
Hatırda Kalması Gerekenler
- Kümülatif bütçe açığında, TCMB'nin kar aktarımının mart ayında olması ve geçen sene salgının başlangıcı olan mart ayındaki yüksek bütçe açığının veri setinden çıkmasıyla önemli düşüş görülmekte.
- KDV ve ÖTV gibi tüketime dair bilgi veren dolaylı vergi kalemlerinin önemli artışlar gösterdiğini görmekteyiz. İthalde alınan KDV gelirlerinin döviz kurlarındaki seyir ve ekonomik faaliyetlerdeki artış ile birlikte geçtiğimiz senenin aynı ayına göre %121 arttığını görmekteyiz. Dolaysız vergi sınıfına giren gelir vergisi ve kurumlar vergisi toplamı ise yıllık %95 arttı.
- Otomobil satışlarındaki yüksek seyir ile motorlu taşıtlardan alınan ÖTV gelirlerinde belirgin artış görülmekte. Geçen senenin aynı ayına göre %243, aylık %115 artış görülmekte.
- Toplam harcamalar yıllık %21,9 arttı. Faiz giderleri yıllık bazda %25,5, aylık %11,5, salgın sonrası artan cari transferler kalemi ise aylık %8,4, yıllık %17,1 arttı. Personel giderlerinde bir önceki senenin aynı ayına göre %15,5 ve sermaye giderlerinde de %57,8 artış görülmekte.
- Kısa vadede kısmı kapanmanın etkisinin vergi gelirlerine olan etkisi izlenecektir. Önümüzdeki süreçte aşılama sürecindeki başarıya bağlı olmakla birlikte normalleşme adımlarının bütçeye etkisi vergi gelirleri artışıyla olumlu yansıyacaktır.