Türkiye Ekonomisi: Kasım Dış
Ticaret Dengesi
Sürdürülebilir ihracat yolunda
Kasım ayında ihracattaki pozitif seyir sürerken, başta enerji ithalatının etkisiyle toplam ithalatta sert bir artış gözlendi. Ara malı ithalatındaki artış büyük ölçüde enerji kaleminden kaynaklandı, tüketim malları ithalatındaki aylık artış da kur etkisiyle öne çekilen talebin etkili olduğunu gösterdi.
Neticede kasımda ihracat aylık %4 arttı ve 21,5 milyar USD ile tarihi yüksek seviyesinde. İthalat ise aylık %21 artarak 26,9 milyar USD ile rekor seviyesinde. Dış ticaret açığı ise kasımda 5,4 milyar USD'ye genişledi. Arındırılmış veriler de ihracattaki aylık artışın ithalattaki artışın belirgin altında kaldığına işaret ediyor. Altın ithalatı tarihi ortalamasının belirgin altındaki seviyelerini koruyor, enerji ithalatı ise tarihi yüksek seviyesini yeniledi.
İç talep görünümüne dair daha net bir resim sunan altın ve enerji hariç ithalatta artış görülmekte ve tüketim malı ithalatındaki artışla uyumlu.
Yılın ilk 11 ayında kümülatif ihracat 203 milyar USD'ye çıktı. OVP'de yıl sonu ihracat hedefi 211 milyar USD. Günlük ihracat verilerine göre aralık ayında ihracattaki olumlu seyrin sürdüğünü görmekteyiz ve 21 milyar USD civarında bir rakam olası gözükmekte. Neticede 2021 yılını OVP ihracat hedefinin yukarısında tamamlamış olacağız.
Beklentiler gelecek sene ihracatın büyümeye katkısını sürdürmesi yönünde şekillenmekte, anket bazlı göstergelerden ''gelecek 3 aya yönelik ihracat siparişleri'' de olumlu seyrin sürdüğünü gösteriyor. Tedarik zincirindeki sıkıntıların gelecek sene de özellikle ilk yarıda devam edebileceği düşünülmekte, bu durum motorlu kara taşıtları ve elektronik gibi sektörlerde kısmi dalgalanmanın sürebileceğine işaret etmekte. Ancak genel resimde Türkiye lokasyon avantajını sürdürecek gibi gözüküyor. Riskler olarak TL'deki görünüm, aşıya duyarlılığı azalan ve hastaneye yatışları artıran yeni varyantlar ihtimali ön plana çıkmakta. Ancak Omicron varyantının hızlı yayılmasına karşılık hastaneye yatışları belirgin artırmaması piyasaların yeni yıla bu konuda iyimser bir bakış açısıyla girmesini sağlıyor. İç talebin, enerji ve altın ithalatının seyri ise gelecek sene toplam ithalata yön verecek.
Turizm gelirlerinde kasım ayında toparlanmanın sürdüğünü gördük, ancak belirgin artan dış ticaret açığı kasımda 3 milyar USD civarında bir cari açık ihtimalini ortaya koyuyor.