Türkiye Ekonomisi: 2. Çeyrek GSYH
Baz Etkisinin de Katkısıyla Güçlü Büyüme
2021 yılının ikinci çeyreğinde mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış GSYH, çeyreksel %0,9 artışla beklentilere yakın bir büyüme gerçekleştirdi. İlk çeyrekte çeyreksel olarak %2,2 büyümüştük, bugünkü veri ise çeyreksel anlamda sınırlı bir yavaşlamaya işaret ediyor.
Ekonomi, ikinci çeyrekte bir önceki yılın aynı dönemine göre %21,7 ile tarihi yüksek büyümesini kaydetti. (Beklenti:%21), geçen sene 2. çeyrekte %10,4 daralmıştık, bu da baz etkisi yarattı.) 2021 yılı birinci çeyrekte ekonomi %7,2 büyümüştü, böylece ekonomi ilk yarıda yıllık bazda %14,3 büyüdü. Bugün açıklanan ağustos ayına ilişkin imalat PMI verisi sanayi sektöründeki güçlü seyrin üçüncü çeyrekte sürdüğünü gösteriyor, yıl geneli için ek bir şok olmadıkça %8 ve üzeri büyüme mümkün gözüküyor. Milli gelirimiz 5,4 trilyon TL'den 5,9 trilyon TL'ye, dolar cinsinden ise 729 milyar USD'den 765 milyar USD'ye çıktı.
Hatırda Kalması Gerekenler
•Stoklar hariç bütün alt kalemler, büyümeyi pozitif etkiledi. Yıllık %21,7 büyümenin kaynaklarına baktığımızda tüketim +14,4 puan (özel tüketim 13,8 puan, kamu tüketimi 0,7 puan), sıkı finansal koşullara karşın yatırımlar +5,4 puan büyümeyi olumlu etkiledi. Stokların eritilmesi büyümeyi -5 puan aşağı çekti; net ihracat +6,9 puanla 2019 yılı başından bu yana en yüksek katkıyı verdi. İlk yarı büyümesi olan %14,3'ün; 9,2 puanını tüketim, 4,2 puanını yatırım, 3,9 puanını net ihracat oluştururken, -3,1 puan ile stoklar büyümeyi negatif yönde etkiledi.
Finans ve sigorta sektörü hariç bütün sektörler büyümeye pozitif katkı verdi. Geçen sene ikinci ve üçüncü çeyrekte güçlü kredi ivmesiyle 3,4 puan büyümeye güçlü katkı yapan finans sektörü bu sene ikinci çeyrekte büyük kısmı baz etkisi nedeniyle -1,7 puan büyümeyi negatif etkiledi. Toptan ve perakende ticaret, ulaştırma ve depolama, konaklama ve yiyecek hizmeti faaliyetlerini kapsayan hizmet sektörü, açılmanın da etkisiyle 8,9 puanla büyümeye en yüksek katkıyı veren kalem oldu. Güçlü küresel ticaretin desteğiyle ihracatın desteklediği sanayi sektörü, ardı ardına 4 çeyrektir büyümeye katkısını artırmakta ve 2. çeyrekte 7,5 puan katkıyla hizmet sektörünü izledi. Bütçe harcamalarındaki ılımlı seyirle uyumlu olarak kamunun katkısı (0,6p) sınırlı oldu. Bilgi ve iletişim (0,9p) ile gayrimenkul faaliyetlerinin (0,3p) katkısı bir önceki çeyreğe göre hafif arttı. Tarım sektörünün katkısı 0,1 puanla sınırlı kaldı. İnşaat sektörü iki çeyrektir büyümeyi yukarı çekmekte ve 0,2 puan pozitif etkiledi.
