Türkiye Ekonomisi: Haziran
Enflasyonu
Genele yayılan bir enflasyon
Açılmanın etkisini hissettiğimiz haziran ayında TÜFE, %1,4 seviyesindeki beklentilerin üzerinde aylık bazda %1,94 arttı. İTO enflasyonunun işaret ettiğinin tersine gıda fiyatlarında öngörüler üzerindeki artış enflasyonun beklentilerin üzerinde gerçekleşmesine bir gerekçe oluştururken açılma ile birlikte fiyat ayarlamaları belirginleşti. Yıllık TÜFE, %17,53 seviyesine yükselerek Mayıs 2019'dan bu yana en yüksek seviyede. Alt kalemlerin genelinin tarihsel ortalamaların üzerinde seyrettiği görülürken, yayılım endeksi de genele yayılan bir enflasyona işaret etmekte. TÜFE'yi mallar ve hizmetler olarak iki ana kalem bazında incelediğimizde mallar kaleminin; gıda ve alkolsüz içecekler, giyim ve ayakkabı gibi temel mallar kaynaklı yıllık olarak hızlandığı görülmekte. Hizmet fiyatları ise baz etkisiyle yıllık olarak yavaşladı, ancak detaylarda normalleşmenin etkisiyle lokanta ve otellerdeki fiyat ayarlamaları buradaki etkiyi sınırladı.
ÜFE de aylık %4,01 artışla mart ayından bu yana bu seviyelerdeki güçlü artışını sürdürmekte. Neticede gerek kur etkisi gerekse uluslararası emtia fiyatlarındaki yüksek seyir ve tedarik zincirindeki sıkıntılarla yaşanan arz kısıtları ÜFE kanalıyla TÜFE üzerinde risk oluşturmayı sürdürüyor ve ardı ardına ÜFE, yıllık bazda 10 aydır TÜFE'nin üzerinde seyretmeyi sürdürüyor. Yıllık ÜFE, %42,89 ile Ekim 2018'den beri en yüksek seviyede.
Enflasyonun ana eğilimini belirleyen ve para politikasının oluşturulmasına yardımcı olan çekirdek göstergeler de manşet enflasyonun üzerinde bir artışa işaret etti. Çekirdek enflasyon olarak izlenen C endeksi aylık %2,54 artarken, yıllık %17,47'ye yükseldi.
Hatırda kalması gerekenler:
•Temmuz ayındaki elektrik ve doğal gaz zamlarının enflasyona 0,6 puan civarında etkisinin olabileceğini ve bunun da etkisiyle yıllık enflasyondaki yükselişin sürebileceğini değerlendirmekteyiz. Kademeli normalleşme ile birlikte hizmet fiyatlarında da aylık artış görmekteyiz. Turizmdeki canlanmanın haziran sonrasına kaydığını düşününce bu kanal kaynaklı fiyat baskıları devam edebilir.
•Neticede küresel enflasyonist riskler, özellikle petroldeki yükselişin sürmesi ve ÜFE'deki yüksek seviyeleri de göz önüne alarak enflasyonun yaz aylarında mevcut seviyelere yakın seyretmesini, belirgin düşüşü ise dördüncü çeyrekte gerçekleştirmesini beklemeyi sürdürüyoruz. Normalleşmenin getirdiği olumlu etkinin de katkısıyla iç talebin gücünü koruması enflasyonda bir risk unsuru olarak kalsa da BDDK'nın makro ihtiyati tedbirleri bu riskleri önümüzdeki aylarda kısmi sınırlayabilir.
•Neticede güncel gelişmeler Merkez Bankası'nın enflasyon tahmininde belirgin yukarı yönlü risklerin sürdüğünü gösteriyor. Bu doğrultuda 29 Temmuz'daki Enflasyon Raporu'nda Merkez Bankası'nın yıl sonu tahminindeki olası revizeyi ve gerekçeleri takip edeceğiz.
