Türkiye Ekonomisi: Aralık Dış Ticaret Dengesi
2021 yılında ihracattaki artış, ithalatı aştı
Aralık ayında ihracat ve ithalatta zirveler yenilendi. Toplam ithalatın %80'ini oluşturan ara malı ithalatı, ithalattaki artışın belirleyicisi olurken, bu artış büyük ölçüde enerji kaleminden kaynaklandı. Kasımda öne çekilen taleple birlikte tüketim malları ithalatında artış görmüştük. Aralıkta binek otomobili, dayanıklı ve yarı dayanıklı kalemlerin ithalatındaki düşüşle tüketim malı ithalatının aylık azaldığı görülüyor.
•Neticede aralıkta ihracat aylık %4 arttı ve 22,3 milyar USD ile tarihi yüksek seviyesinde. İthalat ise aylık %8 artarak 29,1 milyar USD ile rekor seviyesinde. Dış ticaret açığı ise aralıkta 6,8 milyar USD'ye çıkarak Mayıs 2018'den bu yana en yüksek seviyede. Altın ithalatı tarihi ortalamasının belirgin altındaki seviyelerini koruyor, enerji ithalatı ise tarihi yüksek seviyesini yeniledi.
•İç talep görünümüne dair daha net bir resim sunan altın ve enerji hariç ithalatta, artışın kasıma göre hız kesse de sürdüğünü gözlemliyoruz. Bu görüntüye karşılık tüketim malı ithalatındaki yavaşlama ve iç talebe dair izlediğimiz diğer öncü göstergeler aralık ayında iç talebin sınırlı da olsa hız kesmeye başladığını gösteriyor.
2021 yılında ihracat 225 milyar USD ile OVP'de yıl sonu ihracat hedefi 211 milyar USD'nin üzerine çıktı. 2021 yılında toplam ihracat rekor kırarken, ithalat da yıllık %24 artışla 271 milyar USD ile rekor kırdı. Bu durumda 2020 yılına göre %74 artan net enerji ithalatı belirleyici oldu. Net altın ithalatı ise yıllık %91 azalarak toplam ithalattaki artışı sınırladı. Dış ticaret açığı ise ihracatın desteğiyle yıllık %7,5 azaldı ve 46 milyar USD gerçekleşti.
Hükümet yetkilileri 2022 yılında ihracatın 250 milyar USD'ye ulaşmasını hedeflemektedir. İhracatta yıla nasıl başladığımıza dair fikir vermesi adına günlük ihracat verilerine baktığımızda ocak ayında ihracatta aylık bir düşüşün gerçekleşebileceğini ve aylık ihracatın, 2021 yılı ortalamasının hafif altında gerçekleşebileceğini hesaplamaktayız, bu kısmi yavaşlama durumu hem Omicron varyantı ve tedarik zincirindeki sıkıntılar ile hem de enerji piyasasındaki görünümün kısmi yansımasıyla gerçekleşmiş olabilir.
Bununla birlikte anket bazlı göstergelerden ''gelecek 3 aya yönelik ihracat siparişleri'' ihracattaki olumlu seyrin bu yıl da süreceğini gösteriyor. Tedarik zincirindeki sıkıntıların bu sene de özellikle ilk yarıda devam edebileceği düşünülmekte, bu durum motorlu kara taşıtları ve elektronik gibi sektörlerde kısmi dalgalanmanın sürebileceğine işaret etmekte. Riskler olarak ayrıca TL'deki görünüm, aşıya duyarlılığı azalan ve hastaneye yatışları artıran yeni varyantlar ihtimali ön plana çıkmakta. Ancak Omicron varyantının hızlı yayılmasına karşılık hastaneye yatışları belirgin artırmaması piyasaların yeni yıla bu konuda iyimser bir bakış açısıyla girmesini sağlıyor. Bu sene iç talebin, enerji ve altın ithalatının seyri toplam ithalata yön verecek.
