Türkiye Ekonomisi: Reel Kesim ve Sektörel Güven Endeksleri ile Kapasite Kullanım Oranı
İktisadi Faaliyette Güçlü Seyir Sürüyor
Ağustos
ayında anket göstergeleri, ekonomik
aktivitedeki
güçlü seyrin temmuz
ayına göre sınırlı hız keserek de olsa
devam
ettiğini gösteriyor. Küresel
toparlanmanın sürmesi ihracattaki
olumlu görünümün sürmesini
sağlarken, sıkı finansal koşullara karşın
ekonominin açılması
ve aşılanma süreci büyümeyi desteklemeyi sürdürüyor. Gelecek hafta ikinci
çeyrek büyüme verisi açıklanacak ve beklenti yıllık büyümenin %7 seviyesinden %20-25 civarına hızlanması yönünde.
Üçüncü çeyreğin ilk iki ayına ilişkin veriler de ekonomik aktivitenin güçlü
seyrinin hizmet ve turizm sektörünün desteğiyle sürdürdüğünü gösteriyor. Bu durum da yıl genelinde %8 ve
üzeri bir büyümenin mümkün olabileceğini gösteriyor.
Sıkılaşan
finansal koşullara karşın inşaat sektörü güven endeksi aylık
6,1 puanla en çok artış gösteren güven endeksi olarak
dikkatimizi çekiyor. İnşaat sektörü güven endeksindeki artış, hem yaz mevsimi
hem de yapı ruhsatının son dönemdeki artışının yeni inşaat yapma eğiliminde
artışa işaret etmesiyle de ilgili olabilir. İnşaat
sektörünü, hizmet sektörü güven endeksindeki 1,4
puanlık artış izliyor. Perakende
ticaret güven endeksi ve imalat
sanayinde faaliyet gösteren
profesyonellerin nabzını tutan reel
kesim güven endeksindeki artış
ise daha sınırlı kalmış. Yüz yüze eğitimin başlaması ise eylülde perakende
ticaret sektörünü canlandırıcı ekstra bir unsur olabilir. Bileşenlerinin
açıklanmasıyla birlikte ekonomik
güven endeksini hesaplayabiliyoruz
ve endeksin ağustosta
100,8’e yükselerek eşik değer üzerindeki seyrini sürdürdüğünü ve
ekonomik duruma ilişkin iyimser bir görünüm sunduğunu görüyoruz.
Arındırılmış
kapasite
kullanım oranı,
aylık 0,4 puan artışla %76,8 seviyesine yükseldi ve salgın öncesi döneme işaret
eden Aralık
2019’dan bu yana en yüksek seviyeye çıktı. Motorlu
kara taşıtı imalatında daha belirgin olmak üzere giyim eşyalarının imalatının
kapasite kullanım oranındaki artışı,
KKO’yu
desteklemiş. KKO’nun
yanı sıra yatırıma
dair izlediğimiz sabit
sermaye
yatırım harcaması
da güçlü seyrini koruyarak son
10 yılın en yüksek seviyelerine yakın.
Belirli yerlerdeki topluluk
hareketinin (veya harcanan zamanın) pandemi
öncesi döneme göre değişimini gösteren Google Mobilite
Endeksi de sosyal hareketlilikteki artışın son dönemde ılımlı bir şekilde
arttığını göstermekte. (Delta varyantından belirgin etkilenen ülkelerden biri
olan Avustralya’da ise tam tersi bir görünüm mevcut.) ABD ve Euro Bölgesi
hizmet PMI verilerinin sınırlı da olsa Delta varyantından etkilenmeye
başladığını görüyoruz. Varyantların daha hızlı yayılımı nedeniyle aşılanmayla toplumsal bağışıklığın sağlanması için
gerekli olan eşik tahminlerinin de %80-90 bandına yükseldiğini görüyoruz.
Dolayısıyla aşılanmanın boyutuna da bağlı olarak pandemiye
dair belirsizliklerin sürdüğünü ve hizmet sektörü üzerinde pandeminin
ilk dönemine
göre sınırlı da olsa baskı
oluşturabilme riskinin bulunduğunu
görüyoruz.
