Türkiye Ekonomisi: Ağustos Ayı Bütçe Dengesi
Gelirlerdeki güçlü seyir bütçeyi destekliyor
Bütçe dengesi, ağustos ayında 40,8 milyar TL ile veri setinin uzandığı 2006'dan bu yana en yüksek fazlayı verdi ve hem vergi hem de diğer gelirlerdeki artışa karşılık faiz giderlerinin hız kesmesi belirleyici oldu. Geçen sene ağustosta bütçe 28 milyar TL fazla vermişti. Faiz dışı denge de 54,5 milyar TL fazla verdi.
•Vergi gelirlerinde aylık ve yıllık bazda güçlü bir artış görüyoruz. Hem ekonomik aktivitenin pozitif seyri hem de temmuz ayında ödenmesi gereken vergi kalemlerinin bir kısmının ağustos ayına sarkması bu durumda etkili olmuş görünüyor. Kurumlar vergisi kaynaklı olarak dolaysız vergi gelirlerinde ve faizler, paylar ve cezalar kaynaklı diğer gelirlerde belirgin artış gözlenirken, dolaylı vergilerdeki artış daha sınırlı kalmış.
•Harcamalar aylık olarak düşse de yıllık olarak özellikle faiz dışı giderler kaynaklı güçlü bir artış sergiledi. Faiz dışı giderlerin bütün alt kalemlerinde yıllık artış görüyoruz, tasarruf önlemlerinin etkisini hissettiğimiz kalemlerde de artış var. Faiz giderleri temmuz ayında sert artmıştı, iç borç faiz ödemelerindeki sakinleme ile birlikte ağustosta faiz giderlerinde yıllık daha ılımlı bir artış görüyoruz. Haziran ve temmuz ayında artış sergileyen 12 aylık kümülatif açık yükselişine ara verdi ve 111,9 milyar TL'den 99,3 milyar TL'ye geriledi. Bütçe açığı/GSYH* oranı da %1,9 seviyesinden %1,7'ye geriledi. (*2021 yılı 2. çeyrek GSYH)
Emsal ülkelerle karşılaştırdığımızda bütçe dengesi güçlü görünümünü sürdürüyor.
Bütçe açığı lehine baz etkisinin hafiflemesi ve salgına bağlı harcamaların ve gelirlerin de seyrine bağlı olarak kümülatif açıkta artış beklemeyi sürdürüyoruz. OVP tahminine göre de yılın geri kalanında (4 ayda); ilk 8 ayda gerçekleşen bütçe açığının, yaklaşık 5 katının üzerinde bir açık beklendiğini görüyoruz. Bu durum da ekonomik aktivitenin yılın ikinci yarısında daha ılımlı bir performans sergileyeceği öngörüsüyle uyumlu olarak gelirlerde, ilk 8 aydaki ortalamanın altında bir performansa işaret etmekte ve giderlerde ise ocak-ağustos döneminin ortalamasından daha yüksek bir harcama gerçekleşeceğinin öngörüldüğünü göstermekte. Neticede OVP'de 2021 yılını 230 milyar TL'lik bir bütçe açığıyla sonlandırabileceğimiz öngörülüyor, ki bu da 2020 yılına göre %33'lük bir artışa işaret ediyor ve 2021'de bütçe açığı/GSYH oranının da %3,5 olacağı değerlendirilmekte. 2020 yılını bütçe açığı/GSYH oranında %3,4 ile sonlandırmıştık.
