11
Eylül 2020: Ödemeler Dengesi
Türkiye Ekonomisi: Temmuz Ayı Cari İşlemler Dengesi
Cari açıktaki aylık artış, nisan-haziran dönemine göre hız kesiyor.
Cari işlemler açığı, temmuz ayında 2 milyar USD olan beklentilerin altında ve salgın öncesi dönem olan şubat ayından bu yana en düşük seviyede 1,82 milyar USD olarak gerçekleşti. Salgının etkilerini daha derin hissettiğimiz nisan, mayıs ve haziran ayında cari açık ortalama 4 milyar USD gerçekleşmişti, temmuz ayında hem cari açık miktarı hem de finansmanı anlamında daha iyi bir görüntüye sahibiz. Temmuz 2019'da ise cari denge 1,99 milyar USD fazla vermişti. Geçen sene aynı döneme göre daha iyi bir dış ticaret açığına karşın hizmetler dengesindeki zayıf görünüm temmuz ayında cari açık vermemizin ana nedenini oluşturdu. Temmuz ayında altın ve enerji hariç cari işlemler dengesi ise 2,1 milyar USD fazla verdi.
Birincil gelir dengesi: Çalışan ücretleri, faiz ve kar payları ile temettü transferleri, yatırım geliri.
İkincil gelir dengesi: Karşılıksız olarak yapılan transferler (hibe, yardımlar vb.) ve işçi gelirleri.
Hatırda Kalması Gerekenler:
• İlk 7 ayda cari işlemler dengesi, genişleyen dış ticaret açığı ve zayıf turizm gelirleriyle 21,6 milyar USD açık verirken, geçen sene aynı dönemde 2,1 milyar USD fazla vermişti. 12 aylık kümülatif cari açık ise 11,1 milyar USD seviyesinden 14,9 milyar USD ile 2018 sonundan bu yana en yüksek seviyeye çıktı. Cari açık/GSYH oranı ise %1,5 seviyesinden yaklaşık %2'ye yükseldi.
• Turizm gelirlerindeki sert düşüş nedeniyle nisan ayından beri açık veren hizmet dengesi, temmuz ayında fazlaya yöneldi ve 288 milyon USD fazla verdi. Ancak geçen sene aynı dönemde 4,9 milyar USD fazla vermişti (Şekil 2).
• 12 aylık kümülatif altın hariç cari işlemler dengesi, -0,4 milyar USD ile Şubat 2019'dan bu yana ilk kez açık verdi. 12 aylık enerji hariç cari fazla 12,3 milyar USD, enerji ve altın hariç cari fazla ise 26,8 milyar USD seviyesinde (Şekil 1).
• Dış ticaret dengesi, ağustos ayında altın ithalatındaki sert artış sonucunda 6,3 milyar USD ile Mayıs 2018'den bu yana en yüksek açığı verdi. Zayıf turizm gelirlerini de dikkate alınca ağustos ayında cari açığın 4,5-5 milyar USD civarında gerçekleşmesi mümkün olabilir.
