Türkiye Ekonomisi: Reel Kesim ve Sektörel Güven Endeksleri ile Kapasite Kullanım Oranı
Sıkılaşan finansal koşullar anket göstergelerine yansımakta.
Son çeyrek başlangıcında anket göstergeleri, 3. çeyrekteki güçlü ekonomik toparlanmanın devam ettiğini göstermişti fakat kasım ayıyla birlikte anket göstergeleri bu ivmelenmenin yavaşlayabileceğini göstermekte. Son PPK toplantısında enflasyonla mücadele vurgusu ön plandaydı. Kısa vadede faiz oranlarındaki artışın yaratacağı kredilerdeki normalleşme süreciyle birlikte 3. çeyrekteki görünüme nazaran daha ılımlı büyüme rakamları görmemiz olası.
Kasım ayında perakende ticaret sektörü hariç diğer güven endekslerinde düşüş görmekteyiz. TCMB'nin sıkılaştırıcı adımlarının yanı sıra bugün AR'nin kaldırılması da kısa vadede kredi arzını sınırlayarak ekonomik faaliyetteki toparlanmayı yavaşlatıcı bir unsur olabilir ve bunun etkilerini ilk olarak anket göstergelerinde görebiliriz.
Hatırda Kalması Gerekenler
• Mevsimsel etkilerden arındırılmış reel kesim güven endeksi (RKGE), kasımda 2,3 puan azalarak 107,4 seviyesine geriledi. Dikkat çekici bir nokta olarak salgın sonrası ilk kez geriledi fakat iyimserlik eşik noktasının üzerinde kaldı. Olumlu bir nokta olarak ise genel görünüme dair fikir veren genel gidişat endeksi çok sınırlı geriledi ve iyimserlik seviyesinin üstünde kalmaya devam etti.
• Pandeminin en derin hissedildiği nisanda dip seviyeyi gören KKO, üst üste 7 ay artarak %75,3 seviyesine gelerek salgın öncesi seviyelere yakınsamakta. Fakat pandeminin hızlanması neticesinde artan kısıtlamalar ve finansal sıkılaşmanın güçlenmesi ile kredilerde gözlenebilecek yavaşlamanın kısa ve orta vadede kapasite kullanımı üzerinde aşağı yönlü risk oluşturabileceğini düşünmekteyiz. Ancak yatırıma ilişkin anket göstergelerinin artışını sürdürmesi KKO'daki düşüşü sınırlayabilir.
• İhracat siparişleri beklentilerinin muhtemelen artan küresel koronavirüs vaka sayısı nedeniyle aşağı çekildiğini görüyoruz. Dikkat çekici olarak sabit sermaye yatırım harcaması artan faiz oranlarına karşın yatırımlar için olumlu sinyal vermeyi sürdürüyor.
• Artan faiz oranları ile yavaşlayan konut satışlarının etkilerini inşaat sektörü güven endeksinde görmeye başladık. Ayrıca salgınla mücadele kapsamında artan kısıtlamalar ile hizmet güven endeksinde de gerileme görmekteyiz.
