Türkiye Ekonomisi: Kasım Ayı Cari İşlemler Dengesi
Cari açık kasım ayında öngörülerin üzerinde gerçekleşse de finansmanındaki iyi tablo sürdü.
Cari işlemler açığı, kasım ayında 3,6 milyar USD olan beklentilerin üzerinde 4,1 milyar USD gerçekleşerek kasım ayları ortalaması olan 2,6 milyar USD'nin üzerinde açıklandı. Parasal olmayan net altın ithalatı, kasımda, 2019 yılı ortalaması olan 0,8 milyar USD'nin üzerinde 2,5 milyar USD gerçekleşti. Net enerji ithalatı ise 2019 yılı ortalaması olan 2,8 milyar USD'nin altında 2,2 milyar USD gerçekleşti. Kasım ayında altın ve enerji hariç cari işlemler dengesi ise 0,6 milyar USD fazla verdi, geçen sene kasımda 4,1 milyar USD fazla vermişti. Kasım 2019'da cari denge güçlü turizm gelirleri ve dış ticaret açığının daha sınırlı olmasıyla 15 milyon USD açık vermişti.
12 aylık kümülatif cari açık 38 milyar USD'ye ulaştı, bu da Eylül 2018'den (40,7 milyar USD) bu yana en yüksek seviyeye işaret ediyor. Kümülatif cari açığın GSYH oranı ise %4,6 seviyesinden %5,2'ye yükseldi. Aralık ayında geçici verilere göre dış ticaret açığı 4,6 milyar USD oldu. Bu da aralık ayında kasım ayına yakın bir cari açık görebileceğimizi işaret ediyor. Ocak-kasım aylarında 35,2 milyar USD gerçekleşen cari açığın, 2020 yılını, tarihsel ortalamamız olan 37 milyar USD'nin sınırlı üzerinde sonlandırabileceğini tahmin ediyoruz. YEP'teki GSYH tahminini baz aldığımızda 2020 yılını cari açık/GSYH oranında %5,5'e yakın sonlandırabileceğimizi değerlendiriyoruz.
Birincil
gelir
dengesi: Çalışan ücretleri, faiz ve kar payları ile temettü transferleri,
yatırım geliri.
İkincil gelir
dengesi: Karşılıksız olarak yapılan transferler (hibe, yardımlar vb.) ve işçi
gelirleri.
Hatırda Kalması Gerekenler:
• İlk 11 ayda cari işlemler dengesi, genişleyen dış ticaret açığı (altın talebi ve güçlü iç talep kaynaklı artan ithalat) ve zayıf taşımacılık ve turizm gelirleriyle 35,2 milyar USD açık verirken, geçen sene aynı dönemde 9,6 milyar USD fazla vermişti. Birincil gelir dengesi ise geçen seneye göre daha iyi bir görünüm sergiledi.
• İkinci dalga endişeleri ile ülkelerde kısıtlamaların arttığını görmekteyiz. Üstüne bir de mevsimselliği eklediğimizde ağustosta aylık %211 artan net turizm gelirlerinde kasım ayında %56 ile aylık düşüşün hız kazandığını görüyoruz.
• Kasım ayında 4,1 milyar USD'lik cari açığın finansmanı, portföy ve net hata noksan ağırlıklı sağlandı. 0,9 milyar USD net yabancı sermaye girişi oldu ve net hata noksan da 3 milyar USD giriş yönünde gerçekleşti. Bu girişlerle birlikte rezervlerde 0,15 milyar USD ile sınırlı azalış gözlendi.
