Türkiye Ekonomisi: Eylül Enflasyonu
2020 Yılı Eylül Ayı Enflasyon Verisi: ''Tüketici Enflasyonu Beklentilerden İyi Gelirken, Maliyet Enflasyonu Artışını Sürdürüyor.''
TÜFE, %1,3 civarındaki beklentilerden iyi gerçekleşerek aylık bazda %0,97 artış gerçekleştirdi. Giyim ve ayakkabı kaleminde düşüş yaşanması ile ulaştırma kaleminde artışın sınırlı kalması enflasyonun beklentilerden iyi gerçekleşmesini sağladı. Yıllık enflasyon ise son 3 aydır yatay seyretmekte ve %11,75 seviyesinde gerçekleşti. Döviz kuru hareketlerinin yansımasıyla ÜFE enflasyonu ise, ardı ardına iki aydır %2'nin üzerinde aylık artış göstermekte ve eylül ayında %2,65 artışla Mayıs 2019'dan bu yana en yüksek aylık artışını gerçekleştirdi. Yıllık ÜFE, %11,53 seviyesinden %14,33 ile Temmuz 2019'dan bu yana en yüksek seviyeye çıktı. Böylece TÜFE ve ÜFE arasındaki makas kapandı ve Temmuz 2019'dan bu yana ilk kez yıllık ÜFE, yıllık TÜFE'nin üzerinde gerçekleşti. Çekirdek enflasyon ise önceki aya göre yükselişinde hız kesse de artışını sürdürdü ve 29 baz puan artarak yıllık %11,32 seviyesinde gerçekleşti.
Hatırda kalması gerekenler:
• Otomobillerde ÖTV düzenlemesi ile ulaştırma kalemi 0,29 puanla TÜFE'ye en yüksek artış yönlü etkide bulundu. Onu kur hareketlerinin yansımasını en belirgin hissettiğimiz kalemlerden biri olan ev eşyası (beyaz eşya, yatak…) 0,23 puanla izledi. Gıda kalemi, ekmek ve tahıl kaynaklı işlenmiş gıda grubunun etkisiyle enflasyonu 0,15 puan yukarı çekti. Eğitimde KDV indirimi de enflasyonu düşüş yönlü etkiledi. Giyim ve ayakkabı kaleminde ise son 3 yılda gözlemlediğimiz üzere mevsimsel olarak eylül ayında gerçekleştirilen yukarı yönlü fiyat ayarlamalarının bu sene gerçekleştirilmediği görülüyor. Ulaştırma hizmetleri kaynaklı olmak üzere hizmet enflasyonundaki ılımlı seyir de enflasyonun beklentilerden iyi gelmesini sağladı. Hizmet enflasyonundaki yavaşlamaya karşın altın hariç dayanıklı temel mallardaki fiyat artışı sürdü.
• Ana metal sanayi, gıda ürünleri, tekstil ürünleri, fabrikasyon metal ürünleri, kimyasal ile kauçuk ile plastik ürünleri ÜFE'deki aylık değişime etkisi en belirgin olan kalemler oldu.
• Ekim ayında elektriğe yapılan zammın ise konut kalemi aracılığıyla enflasyona 0,2 puan civarında etkisi olması beklenmekte.
• Fiyatların genele yayılma derecesi hakkında bilgi veren ve fiyatı artan ürünler ile azalanlar arasındaki yüzde farkı gösteren enflasyon yayılım endeksini incelediğimizde önceki aya göre fiyat artışlarının daha genele yayıldığını gözlemlemekteyiz.
