Aralık ayına ilişkin TCMB
Beklenti Anketi’nde, anket katılımcılarının,
dördüncü çeyrekte toparlanmanın yavaşlayarak da olsa sürdüğünü dikkate
almasıyla bu yıl için büyüme beklentilerini %0,49 ile pozitife çektiği
görülüyor. Aşı haberlerine karşın muhtemelen sıkı para politikasının
değerlendirilmesiyle gelecek sene büyüme beklentisi hafif aşağı çekilmiş. Kasım
ayında kur geçişkenliği ve gıda kaynaklı güçlü bir TÜFE artışı gözlemledik,
bu doğrultuda da yıl sonu TÜFE beklentileri 171 baz puan artırılmış. Bu
ayki enflasyon beklentisi de aralık aylarının tarihsel aylık enflasyon
ortalaması olan %0,3’ün üzerinde tahmin edilmiş. 12 ay sonrası enflasyon
beklentisi, bu anket döneminde 2021 yıl sonuna denk gelmekte, 2021 yıl sonu
enflasyon tahmini 7 baz puanlık sınırlı artışla %10,84’e çekilmiş. TCMB’nin
gelecek sene için enflasyon tahmini %9,4 idi. Gelecek haftaki PPK toplantısında
Foreks anketine göre 150 baz puan faiz artırımı beklenirken, TCMB Beklenti
Anketi’ne göre anket katılımcıları ortalama 118 baz puanlık faiz artışı
öngörmekte. TCMB Başkanı’nın fiyat istikrarı odaklı piyasa dostu
açıklamaları risk primimizin 324 baz puanlı seviyelere gerileyerek şubattan bu
yana en iyi seviyeye gelmesine imkan tanırken, kurda da gevşeme alanı
yaratıyor. Bu doğrultuda kur beklentileri iyileştirilmiş. Bu ay açıklanan
cari denge verisinde, net hizmet gelirlerinde 2018 yılına kadar uzanan cari
açığı artırıcı revize görmüştük, hem bunun dikkate alınması hem de kasım ayında
dış ticaret açığının güçlü artış sergilemesi ardından yıl sonu cari açık
beklentileri 34 milyar USD’ye çıkarılmış, YEP’teki yıl sonu GSYH tahminini baz
aldığımızda cari açık/GSYH oranı %4,8 seviyesinde gerçekleşebilir.
TCMB Başkanı Naci Ağbal, 2021 yılına ilişkin sıkı para politikası ve enflasyonla mücadele vurgusu yaparken, gerekirse parasal duruşlarını daha da sıkılaştırabileceklerini ifade etmişti. Bu doğrultuda gelecek 3-6 aya ilişkin 1 hafta vadeli repo faizinin sınırlı artırıldığını görüyoruz. Enflasyonun gelecek sene nisan ayında tepe noktasını ulaşmasını bekliyoruz, bu görünümle görece uyumlu olarak faiz beklentileri şekillendirilmiş gözüküyor. Her ne kadar 12 ve 24 ay sonrasına ilişkin enflasyon beklentilerinde sınırlı yukarı yönlü revize gözlemlesek de 5 ve 10 yıl sonrasına ilişkin enflasyon beklentilerinin iyileştirilmesini de beklentiler açısından önemli bulmaktayız.
Ekim ayı cari işlemler dengesinde net hizmet gelirlerindeki revize ile geriye dönük revizeler dikkatimizi çekmişti, yaklaşık bir yıllık süreçte 3,2 milyar USD'yi aşkın cari açığı artırıcı revize görmüştük. Ekim ayında 10 aylık cari açık, 31 milyar USD'ye ulaşmıştı. Kasım ayına ilişkin geçici dış ticaret verilerinde ise dış ticaret açığının altın ithalatının da etkisiyle 5,1 milyar USD gerçekleştiğini gözlemledik. Bu durum ise zayıf turizm gelirlerini de dikkate alınca kasım ayında 3,5-4 milyar USD civarında bir cari açık görebileceğimizi gösteriyor. Aralık aylarının tarihsel cari açık ortalaması ise 5,2 milyar USD civarında. Dolayısıyla kasım ve aralık ayına ilişkin bu beklentiler değerlendirildiğinde TCMB Beklenti Anketi'ndeki yıl sonu tahmini olan 34 milyar USD'den daha yüksek bir cari açığında gerçekleşebileceğini değerlendiriyoruz. Detaylarda bu yıl sonu için en yüksek cari açık beklentisinin 40 milyar USD olduğunu görüyoruz.
Sanayi üretiminin ekim ayı verisi beklentilerden güçlü açıklanarak ekonomik aktivitenin dördüncü çeyreğe de olumlu bir başlangıç yaptığını işaret etmişti. Her ne kadar finansal koşullar sıkılaşsa da ekim ve kasım ayında pozitif görünümün sürdüğünü birçok kez belirttik. Bu durumda Para ve Kur Politikası metninde de vurgulandığı üzere kredi hacmi ve parasal büyüklüklerdeki hızlı genişlemenin yurt içi talep üzerindeki yansımalarının devam etmesi etkili olmakta. Aralık ayında ise koronavirüs kaynaklı kısıtlamaların artması büyüme görünümünde kısmi baskı oluşturabilecek bir etmen olarak değerlendirmekteyiz. İç talep görünümünü için birkaç göstergeye bakmaktayız. Örneğin kredilerin artış hızındaki yavaşlama iç talebin sınırlanacağına işaret etmekte iken kredi kartı harcamalarında aralık ayının ikinci haftasına kadar belirgin bir değişim görmüyorduk. Ancak 11 Aralık'a ilişkin kredi kartı harcamalarının belirgin düştüğünü görüyoruz. Dolayısıyla sıkılaşmanın etkisini senkronize biçimde hissetmeye başladık. BDDK'nın kredi kartı taksit sayısındaki düzenleme de önümüzdeki süreçte iç talebi ve cari açığı sınırlayıcı bir politika olarak değerlendirebilir. Neticede TCMB'nin finansal koşulları sıkılaştırıcı adımlarının yanında, Avrupa'da pandemiye karşı kısıtlayıcı önlemlerin artması özellikle gelecek sene ilk çeyrekte büyümenin hız kesmesine neden olabilir. Bu doğrultuda gelecek sene büyüme beklentisi sınırlı aşağı çekilmiş olabilir.
Neticede bizim öngörülerimize göre de mevcut veriler bu yıl %0,3 olan YEP tahmininden daha iyi bir büyümeyi garantiledi ve biz bu yıl için %1 civarında bir büyüme çalışmaktayız. TCMB Beklenti Anketi'ne baktığımızda bu sene için maksimum %1,7 büyüme bekleyen anket katılımcısı olduğunu görmekteyiz, gelecek sene için ise maksimum büyüme beklentisi %5,82 düzeyinde.
Bilgi Notu: TCMB Beklenti Anketi Nedir?
Aralık ayı TCMB Beklenti Anketi, reel sektör ve finansal sektör temsilcileri ile profesyonellerden oluşan 63 katılımcı tarafından yanıtlanmış ve sonuçlar katılımcıların yanıtları toplulaştırılarak değerlendirilmiştir.