Mevsim etkilerinden arındırılmış işsizlik oranı, aralık döneminde (Kasım ve Aralık 2019 ve Ocak 2020 aylarını kapsamakta) %13,2'den %13,1'ye gerileyerek bir yılın en düşük seviyesinde gerçekleşti. İşsizlik oranının sınırlı düşüşünde toparlanan ekonomi ile birlikte iş gücüne katılım oranındaki gerilemenin belirleyici olduğunu görüyoruz. Kasım döneminde %52,8 olan iş gücüne katılım oranı aralık döneminde %52,4'e gerilemiş durumda.
- Arındırılmış verilere göre, aralık döneminde inşaat istihdamı 25 bin kişi artarken, sanayi istihdamı 59 bin kişi ve tarım istihdamı da 96 bin kişi azalışla toplam istihdamı aşağı çekti. Hizmet istihdamı ise 6 bin kişilik azalışla görece yatay seyretti. Genç nüfusta işsizlik oranı %24 seviyesinde sabit kaldı. Temmuz ayında tarihsel olarak en yüksek seviye olan %27'yi görmüştük. Tarım dışı işsizlik oranı, %15,4'ten bir yılın en düşüğü %15,3 seviyesine geriledi.
- Arındırılmamış verilere göre 2018 yılında 12 ayın işsizlik oranı ortalaması %11 düzeyinde bulunurken, 2019 yılında 12 aylık ortalama %13,7'ye yükseldi. 2019 yılında ortalama olarak işsizlik oranının yükselmesinde inşaat ve tarım istihdamındaki kısmi azalışın belirleyici olduğunu görüyoruz. Turizmin katkısıyla hizmet istihdamı, toplam istihdama pozitif katkı sağlarken, sanayi istihdamındaki azalış inşaat ve tarım istihdamına göre sınırlı kaldı.
Şekil 1. 2019 yılında hizmet ve sanayi istihdamı,
işsizlik oranındaki yükselişi kısmen sınırladı
Neticede arındırılmamış işsizlik oranı aralık döneminde %13,3'ten %13,7'ye yükseldi ve yıl ortalaması da %13,7 gerçekleşerek ekonomideki dengelenme süreciyle birlikte Yeni Ekonomi Programı tahmini olan %12,9'un üzerinde gerçekleşti. 2020 yılının ilk çeyreğinde küresel belirsizliklere karşın iç talebin büyümeyi destekleyici görünümünü sürdürdüğünü görüyoruz. Dolayısıyla finansal koşullardaki iyileşmeyle birlikte ekonomideki toparlanmanın devam edeceği öngörüsü altında işsizlik oranlarında düşüşün, yatırımlarında devreye girmesiyle özellikle ikinci yarı itibarıyla belirginleşmesini bekleyebiliriz. Yeni Ekonomi Programı'nda 2020 yılı ortalama işsizlik oranı tahmini ise %11,8 düzeyinde bulunuyor.
Şekil 2. Büyümenin potansiyelinin altında seyretmesiyle 2019 yılında işsizlik oranı yükseldi
